Apa Yang Perlu Anda Tahu Tentang Anak G6PD
Dianggarkan 400 juta penduduk dunia penghidap G6PD dan lebih kurang 3-5% penduduk Malaysia yang kebanyakannya anak lelaki mempunyai kekurangan ini.
‘GLUCOSE 6 Phosphate Dehydrogenase deficiency’ atau lebih dikenali sebagai G6PD merupakan sejenis enzim genetik yang terdapat di dalam sel darah merah manusia.
Dianggarkan 400 juta penduduk di dunia penghidap G6PD dan lebih kurang 3-5% penduduk Malaysia mempunyai kekurangan ini. Penghidapnya biasanya anak lelaki, kerana ia dikaitkan dengan kromosom X.
Sebenarnya kekurangan enzim ini bukanlah satu kecacatan atau penyakit. Ibubapa tidak perlu risau jika anak mereka mengalaminya, kerana pada dasarnya ia tidak merbahaya.
Anda hanya perlu berpengetahuan tentang apa yang harus dielakkan agar hemolisis tidak berlaku.
Apakah itu Hemolisis?
Hemolisis berlaku apabila enzim G6PD berkurangan dan tidak dapat mengekalkan kestabilan sel darah merah daripada pecah. Apabila bayi G6PD tededah kepada bahan yang mempunyai ciri-ciri pengoksida, ini akan meningkatkan paras molekul oksigen reaktif yang menyebabkan sel darah merah musnah lebih cepat berbanding dari penghasilannya.
Sel darah merah yang berkurang kemudian akan menimbulkan simptom hemolisis dan tanda hemolitik anemia.
Kekurangan enzim ini dapat dikesan melalui ujian darah sebaik saja bayi itu dilahirkan. Selalunya bayi yang mempunyai kekurangan G6PD akan mendapat jaundice (demam kuning) pada hari pertama kelahiran.
Kebanyakan institusi perubatan akan memantau kesihatan bayi berkenaan di wad untuk sekurang-kurangnya lima hari sebelum dibenarkan pulang.
sumber: slideshare
“Apa yang dirisaukan ketika peringkat bayi baru dilahirkan ialah bayi yang menghidap G6PD mudah mendapat jaundis (kekuningan) dan tahap jaundis mereka mudah naik secara mendadak sehingga boleh menyebabkan kerosakan otak.
Ini berlaku kerana sel darah merah penghidap G6PD mudah pecah dan membolehkan bilirubin meningkat dengan cepat dan pada tahap tertentu bilirubin memindahkan toksin ke otak dan menyebabkan risiko terencat akal.
Sebab itu, bayi yang ada demam kuning kita akan letak mereka di bawah lampu (fototerapi) untuk menurunkan tahap bilirubin dalam darah,” kata Dr. Azam Mohd. Nor, Konsultan dan Kardiologis Pediatrik Hospital Pantai Kuala Lumpur.
Jika tahap bilirumin terlalu tinggi sehingga tidak dapat diterima oleh bayi, permindahan darah mesti dilakukan dan biasanya darah bapa bayi tersebut akan diambil.
Simptom-simptom Hemolisis
- kelihatan pucat
- tidak bermaya
- pening
- degupan jantung yang laju
- sukar bernafas
- sakit dada
- jaundis (penyakit kuning)
- air kencing berdarah atau warna teh pekat
Langkah-langkah pencegahan
Dane Xander, 8 Tahun. Sumber: G6PD Alert Bracelet. Facebook
Ibu bapa perlu memberitahu doktor jika anak mereka menghidap G6PD supaya dia boleh memberi ubat yang sesuai. Jangan belikan ubatan sebarangan dari famasi tanpa nasihat doktor agar tidak terbeli ubat yang salah.
Pakaikan “rantai perubatan” pada anak supaya boleh membantu dalam kecemasan.
Contoh makanan dan herba yang perlu dielakkan:
- Kacang parang (fava beans)
- Semua produk soya
- Makanan berperisa mentol
- Makanan dengan warna tiruan
- Ubat China dan ubat tradisi lain
Bahan lain yang mesti dielakkan:
- Ubat gegat (moth balls)
- Ubat nyamuk yang mengandungi pyrethium
Anda boleh membaca dengan lebih lanjut lagi senarai makanan dan jenis-jenis ubat yang perlu dielakkan di sini.
Sumber: Butik Sihat Comel, Kementerian Kesihatan Malaysia, Utusan Melayu
