Kandungan Luar Rahim (Kehamilan Ektopik): Tanda Hamil Luar Rahim, Punca & Berapa Lama Bertahan

Tidak semua kehamilan berakhir dengan sebuah kejayaan. Ada ibu yang berdepan masalah kandungan luar rahim (kehamilan ektopik) hingga terpaksa menggugurkan kandungan kerana berisiko tinggi mengancam nyawa.

Secara umumnya, hamil luar rahim  melibatkan penyimpangan dari perjalanan normal perkembangan janin, dengan telur yang disenyawakan di di luar kawasan rahim.

Sekiranya anda berdepan kehamilan ektopik, ia boleh menyebabkan pelbagai gejala, daripada sakit perut dan pelvis kepada pendarahan faraj yang tidak teratur. Jika ini berlaku, ia menjadi petanda anda memerlukan pemeriksaan dan rawatan hospital yang segera untuk mengelakkan komplikasi serius.

Kandungan Luar Rahim

Ketika seorang wanita hamil, proses persenyawaan sperma dan ovum normal biasanya menghasilkan gumpalan sel yang dikenali sebagai embrio.

Ia mudah melekat pada permukaan tisu dan secara normalnya akan bergerak melalui tiub Fallopian ke dalam rahim. Di situ, embrio akan melekat pada dinding permukaan rahim (endometrium) untuk proses tumbesaran janin yang seterusnya. 

Untuk memahami lebih lanjut mengenai kandungan luar rahim, fahami terlebih dahulu apa itu kehamilan ektopik sebagai panduan anda.

Apa Itu Kehamilan Ektopik

Maksud kehamilan ektopik adalah keadaan di mana telur disenyawakan implan dan memulakan perkembangan di luar rahim, biasanya dalam tiub fallopio.

Istilah “ektopik” itu sendiri bermaksud “tidak pada tempatnya” atau “di lokasi yang tidak normal”. Dalam hal ini telur yang disenyawakan ditanam di lokasi yang tidak dapat menyokong pertumbuhan dan perkembangannya.

Dalam kehamilan biasa, telur yang disenyawakan bergerak melalui tiub fallopio dan implan di dalam rahim, di mana ia boleh menerima nutrien dan sokongan untuk perkembangan yang betul.

Walau bagaimanapun bila mengandung luar rahim, telur yang disenyawakan diimplan dalam tiub fallopio, ovari, serviks, atau rongga perut.

Ia tidak sesuai untuk embrio berkembang, dan apabila embrio berkembang, ia boleh menyebabkan komplikasi dan keadaan yang mengancam nyawa ibu.

Menurut American Academy of Family Pyhsicians (AAFP), kehamilan ektopik berlaku dalam 1 daripada setiap 50 kehamilan.

Kandungan luar rahim sangat berbahaya. Apabila telur yang telah disenyawakan melekat dan membesar, ia boleh merosakkan organ dan menyebabkan berlakunya pendarahan dalaman yang teruk.

Sebagai contoh, tiub fallopio anda tidak boleh berfungsi sebagai tempat untuk janin mengembang dan membesar. 

Apa Tanda Kandungan Luar Rahim?

Biasanya masalah hamil  luar rahim menyebabkan kesakitan luar biasa berbanding wanita yang hamil normal. 

Tanda kandungan luar rahim boleh berbeza-beza bagi setiap orang, tetapi terdapat beberapa gejala biasa yang perlu diberi perhatian.

Berikut adalah beberapa tanda kandungan luar rahim:

• Sakit di Bahagian Bawah Perut: Sakit yang tajam dan setempat pada kedua-dua belah bahagian bawah abdomen atau pelvis adalah simptom biasa kehamilan ektopik. Kesakitan ini boleh berterusan atau muncul secara tiba-tiba.
• Pendarahan Faraj Yang Tidak Normal: Pendarahan vagina yang tidak normal, seperti pendarahan yang lebih ringan atau lebih berat daripada haid biasa, boleh menjadi tanda kehamilan ektopik. Pendarahan ini juga mungkin berwarna lebih cerah atau lebih gelap daripada biasa.
• Sakit Bahu: Kadangkala, apabila kehamilan luar rahim boleh menyebabkan kesakitan hingga ke bahu. Ini berlaku disebabkan oleh pendarahan dalaman yang merengsakan saraf di sekitar kawasan diafragma.
• Cirit-birit dan muntah: Kedua-dua simptom ini tidak boleh diendahkan terutamanya jika ia kerap dan teruk. Hal ini kerana ibu mengandung boleh mengalami dehidrasi yang mengakibatkan “kejutan” dan pening kepala.
• Gejala Lain: Ibu hamil luar rahim juga mungkin mengalami beberapa gejala kehamilan yang lebih biasa, seperti loya, muntah, kepekaan payudara, kelewatan haid atau perubahan dalam corak kencing.
• Pening atau Pengsan: Pendarahan dalaman yang ketara akibat kehamilan ektopik boleh menyebabkan pening dan pengsan.

Adalah penting untuk diingat jika anda mengalami beberapa tanda kandungan luar rahim ini atau mempunyai sebarang syak wasangka, hubungi doktor dengan segera untuk pemeriksaan lanjut.

Punca Kandungan Luar Rahim

Punca kandungan luar rahim yang sebenar masih belum diketahui. Walau bagaimanapun, beberapa kes keadaan berikut telah dikaitkan dengan kehamilan ektopik :

• Keradangan tiub fallopio dan parut yang disebabkan oleh rawatan penyakit terdahulu, jangkitan atau pembedahan
• Pengaruh hormon
• Masalah perubatan yang memberi kesan kepada struktur dan keadaan tiub fallopio dan organ pembiakan
• Penggunaan alat pencegah kehamilan yang tidak berkesan
• Pembedahan di tiub falopio sebelum ini
• Merokok

Kami ada senaraikan doktor pakar sakit puan terbaik di sini untuk ibu rujuk sebarang pertanyaan dengan masalah kesihatan wanita.

Golongan Berisiko Hamil Luar Rahim

Setiap wanita yang aktif secara seksual berisiko hamil luar rahim. Risiko akan meningkat apabila mana-mana yang berikut berlaku :

• Umur wanita 35 tahun atau lebih
• Sejarah pembedahan pelvis atau abdomen atau mempunyai banyak sejarah keguguran
• Sejarah keluarga
• Penyakit radang pelvis (PID)
• Sejarah endometriosis
• Kehamilan berlaku walaupun telah mengikat tiub dan mengambil Intrauterine Device (IUD)
• Merokok
• Sejarah ektopik sebelum ini
• Sejarah STD seperti gonorea atau chlamydia
• Masalah pada struktur tiub fallopio yang menyukarkan perjalanan telur

Rujuk pakar sakit puan anda jika anda mempunyai mana-mana faktor risiko hamil luar rahim seperti yang disenaraikan di atas.

Anda boleh berbincang dengan doktor atau pakar kesuburan untuk mengurangkan risiko hamil luar rahim pada masa hadapan.

Cara Mengesan Kehamilan Ektopik

1. Ultrasound Transvaginal: Ultrasound transvaginal adalah alat diagnostik biasa untuk kehamilan ektopik. Ia membolehkan penyedia penjagaan kesihatan memvisualisasikan organ pembiakan dan mengenal pasti lokasi kantung kehamilan.
2. Ujian Darah Beta-hCG: Beta-human chorionic gonadotropin (beta-hCG) ialah hormon yang dihasilkan semasa kehamilan. Memantau tahap beta-hCG dalam darah boleh membantu mendiagnosis kehamilan ektopik, kerana corak yang tidak normal mungkin menunjukkan masalah.
3. Pemeriksaan Pelvis: Pemeriksaan pelvis boleh memberikan maklumat berharga tentang saiz dan kelembutan organ pembiakan. Walau bagaimanapun, ia mungkin tidak muktamad dalam mendiagnosis kehamilan ektopik dan sering digunakan bersama dengan kaedah pengesanan yang lain.

Kehamilan Ektopik Bertahan Berapa Lama

Menurut National Health Service, gejala kehamilan luar rahim biasanya timbul antara minggu ke-4 dan ke-12 kehamilan.

Sesetengah wanita tidak mempunyai sebarang gejala pada mulanya. Mereka mungkin tidak mengetahui bahawa diri sedang hamil luar rahim sehingga imbasan awal menunjukkan masalah pada kandungan atau ibu mengalami tanda kandungan luar rahim yang serius pada kemudian hari.

Rawatan Kandungan Luar Rahim

Kehamilan luar rahim adalah berbahaya kepada ibu. Tambahan pula, embrio tidak akan dapat membesar sehingga matang.

Embrio perlu dikeluarkan secepat mungkin untuk memastikan kesihatan ibu dan kesuburan jangka panjang. Kaedah rawatan adalah berbeza mengikut lokasi dan perkembangan kehamilan tersebut.

#1. Ubat

Bergantung pada berapa lama telur yang telah disenyawakan itu telah membesar, doktor anda boleh merawat kehamilan ektopik anda dengan suntikan methotrexate.

Methotrexate adalah ubat yang menghalang pertumbuhan Cell Divison dengan cepat, seperti yang terdapat dalam ketulan ectopic. Jika anda mengambil ubat tersebut, ia akan diberikan  dalam bentuk suntikan.

Anda juga harus membuat ujian darah yang kerap untuk mengesahkan bahawa ubat itu berfungsi dengan baik. Apabila ubat berkesan, ia menyebabkan gejala yang sama seperti keguguran, contohnya kekejangan, pendarahan dan pengeluaran tisu.

#2. Pembedahan

Jika keadaan semakin teruk, tiub fallopio mungkin pecah, yang boleh mengakibatkan pendarahan dalaman yang serius. Untuk memberikan rawatan segera, doktor anda akan menjalankan pembedahan kecemasan.

Ramai pakar bedah menyokong pembuangan embrio dan mengelakkan sebarang kerosakan dalaman. Laparotomi atau laparoskopi adalah istilah perubatan untuk pembedahan ini.

Doktor akan memasukkan kamera kecil melalui satu potongan kecil untuk memastikan mereka dapat melihat semasa pembedahan berlangsung. Embrio kemudiannya dikeluarkan oleh pakar bedah, dan sebarang kerosakan pada tiub fallopio akan diperbaiki.

Pembedahan bergantung pada saiz dan lokasi telur melekat. Sama ada anda mahu hamil semula atau tidak juga menjadi pertimbangan.

Laparoskopi kadang kala boleh digunakan untuk membuang kehamilan ektopik ini. Perlu diingat bahawa jika ia adalah satu situasi kecemasan atau terdapat kecederaan dalaman yang serius maka pembedahan yang lebih besar yang dipanggil laparotomi perlu dilakukan.

Kesan Selepas Pembedahan Kandungan Di Luar Rahim

• Kesakitan dan Ketidakselesaan: Anda mungkin merasakan sedikit kesakitan dan ketidakselesaan di bahagian pembedahan. Doktor anda boleh menetapkan ubat penahan sakit untuk membantu dengan ini.
• Pemulihan Fizikal: Masa pemulihan berbeza-beza, tetapi anda mungkin memerlukan beberapa minggu untuk pulih sepenuhnya. 
• Trauma Emosi: Kehilangan kehamilan, terutamanya melalui pembedahan, boleh menyebabkan trauma emosi. 
• Kesedihan: Anda mungkin mengalami kesedihan atau kekecewaan. Sokongan daripada pasangan, keluarga atau rakan boleh menjadi penting pada masa ini.

#3. Penjagaan di rumah

Selepas pembedahan, doktor akan memberikan bimbingan tentang cara penjagaan luka pembedahan anda.

Objektif utama adalah untuk memastikan luka anda bersih dan kering semasa proses pemulihan. Anda perlu memeriksa luka tersebut pada setiap hari sekiranya terdapat tanda-tanda jangkitan, yang mungkin termasuk :

• Pendarahan yang tidak terkawal
• Lebam yang teruk
• Mempunyai bau yang busuk
• Rasa panas ketika disentuh
• Kemerahan
• Bengkak

Selepas pembedahan, kemungkinan akan berlaku sedikit pendarahan pada faraj dan terdapat sedikit darah beku. Ini boleh berlaku sehingga enam minggu selepas pembedahan anda. Anda juga boleh mengamalkan penjagaan diri dengan melakukan perkara berikut :

• Jangan angkat barang yang beratnya lebih daripada 10 kg.
• Untuk mengelakkan sembelit, minum banyak air.
• Rehatkan pelvis anda, di mana anda perlu menahan diri daripada melakukan aktiviti seksual, penggunaan tampon dan douching.
• Rehat sebanyak mungkin pada minggu pertama selepas pembedahan, kemudian secara beransur-ansur tingkatkan aktiviti dalam minggu-minggu berikutnya mengikut penerimaan badan anda.

Cara mengelakkan kehamilan Ektopik

Mencegah kehamilan ektopik melibatkan menangani faktor risiko dan mengambil langkah untuk mengoptimumkan kesihatan reproduktif. Walaupun tidak semua kes kehamilan ektopik boleh dicegah, terdapat langkah yang boleh anda ambil untuk meminimumkan risiko. Berikut adalah beberapa langkah pencegahan:

1. Amalkan Seks Selamat: Menggunakan kaedah penghalang kontraseptif, seperti kondom, boleh membantu mengurangkan risiko jangkitan seksual (STI). Jangkitan seperti klamidia dan gonorea boleh menyebabkan penyakit radang pelvis, meningkatkan risiko kerosakan tiub dan kehamilan ektopik.
2. Pengesanan dan Rawatan Awal STI: Jika anda mengesyaki anda menghidap STI atau berisiko, dapatkan rawatan perubatan segera. Pengesanan dan rawatan awal STI boleh membantu mencegah komplikasi yang boleh menyebabkan kerosakan tiub.
3. Pemeriksaan berkala: Jadualkan pemeriksaan berkala dengan doktor, terutamanya jika anda merancang kehamilan atau mengalami masalah kesuburan. Pemeriksaan rutin boleh membantu mengenal pasti dan menangani masalah kesihatan reproduktif yang berpotensi.
4. Penggunaan Kontraseptif: Penggunaan kontraseptif yang konsisten dan betul boleh membantu mencegah kehamilan yang tidak diingini. Bincangkan pilihan kontraseptif dengan doktor untuk menentukan kaedah yang paling sesuai untuk anda.
5. Kekalkan Gaya Hidup Sihat: Mengamalkan gaya hidup sihat, termasuk senaman yang kerap dan diet seimbang, boleh menyumbang kepada kesihatan reproduktif secara keseluruhan. Sihat sebelum hamil boleh mengurangkan risiko komplikasi.

Kesan jika tidak dirawat

Kehamilan ektopik yang tidak dirawat boleh mengancam nyawa. Rawatan segera diperlukan untuk mengurangkan risiko masalah kehamilan luar rahim, meningkatkan peluang anda untuk mempunyai kehamilan yang sihat pada masa hadapan dan mengurangkan komplikasi kesihatan pada masa hadapan.

Hamil semula selepas mengandung luar rahim

Mungkin sukar untuk anda mengalami kehamilan biasa selepas itu. Pertimbangkan untuk berunding dengan doktor kesuburan, terutamanya jika anda telah membuang tiub fallopio.

Juga, dapatkan nasihat doktor tentang berapa lama anda perlu menunggu sebelum mencuba untuk hamil. Sesetengah doktor mengesyorkan untuk tunggu sekurang-kurangnya tiga bulan bagi membolehkan badan anda benar-benar pulih.

Disebabkan oleh adanya sejarah kehamilan luar rahim, anda berisiko tinggi mengalami kehamilan ektopik semula. Awasi perubahan pada badan sehingga doktor mengesahkan janin membesar secara normal.

Di theAsianparent Malaysia, penting bagi kami untuk membekalkan anda maklumat yang betul, penting dan tepat pada masanya. Tetapi ini tidak berfungsi sebagai alternatif untuk nasihat perubatan atau rawatan perubatan. theAsianparent Malaysia tidak bertanggungjawab terhadap mereka yang memilih untuk mengambil ubat berdasarkan maklumat daripada laman web kami. Jika anda mempunyai sebarang keraguan, kami mengesyorkan agar anda berunding dengan doktor anda untuk mendapatkan maklumat yang lebih jelas.

Peringatan: Anda tidak dibenarkan menyiar artikel ini di mana-mana laman web atau status Facebook yang lain, tanpa pemberian kredit dan pautan yang tepat lagi berfungsi pada artikel asal di laman theAsianparent Malaysia

Baca juga :  Komplikasi Kehamilan Boleh Meragut Nyawa Ibu & Bayi, No.5 Antara Yang Paling Bahaya!

Baca juga : Hati-Hati Jika Terlalu Kerap Muntah, Ia Boleh Bawa Komplikasi Kehamilan Lebih Teruk!

Baca juga :  Situasi Kecemasan Ketika Bersalin: Jika Tali Pusat Terkeluar Dulu, Nyawa Bayi Dalam Bahaya