Stress Ketika Hamil: Punca Emosi Ibu Mengandung Tidak Stabil, Kesan & Cara Mengatasi

Kehamilan sering digambarkan sebagai perjalanan penuh teruja dan gembira. Walau bagaimanapun, ia juga boleh menjadi tempoh yang dipenuhi dengan tekanan, kebimbangan, dan pergolakan emosi ibu mengandung.

Stres ketika hamil adalah masalah biasa dan normal bagi kebanyakan ibu. Ada beberapa punca yang boleh menyebabkan emosi ibu mengandung tidak stabil dan cara mengatasi dengan berkesan.

Memahami emosi ibu mengandung

Perubahan hormon, fizikal dan emosi yang berlaku semasa hamil boleh menjejaskan perasaan dan mood wanita. Emosi ibu mengandung boleh berbeza-beza dari seorang wanita ke wanita yang lain, dan ia mungkin berubah-ubah apabila trimester kehamilan berkembang.

Berikut adalah beberapa emosi ibu mengandung yang biasa berlaku:

1. Kegembiraan: Ramai wanita berasa sangat gembira dan teruja apabila mendapat tahu mereka hamil. Kehamilan adalah detik penting dalam kehidupan ramai pasangan, dan persediaan untuk keibubapaan boleh membawa kegembiraan yang mendalam.

2. Kebimbangan: Kehamilan juga boleh disertai dengan kebimbangan dan kegelisahan. Ramai wanita hamil berasa bimbang tentang kesihatan bayi, perkembangan kehamilan mereka, atau proses kelahiran yang akan datang.

3. Tekanan: Perubahan fizikal dan tugas harian yang berkaitan dengan kehamilan boleh menjadi punca stres ketika hamil. Kebimbangan tentang cara menghadapi perubahan ini juga boleh menyebabkan tekanan.

4. Keletihan: Keletihan fizikal adalah gejala biasa semasa trimester pertama dan akhir kehamilan. Ini boleh menyebabkan anda berasa letih dan kurang tenaga, sekaligus boleh menyebabkan emosi ibu mengandung tidak stabil.

5. Sensitif: Hormon yang turun naik semasa hamil boleh meningkatkan sensitiviti emosi. Ini boleh menyebabkan perasaan menjadi lebih sengit dan reaksi emosi menjadi lebih kuat.

Punca stress ketika hamil

Tekanan kehamilan, juga dikenali sebagai tekanan pranatal, merujuk kepada tekanan fizikal dan emosi yang dialami oleh wanita semasa kehamilan mereka. Ia boleh disebabkan oleh beberapa faktor, antaranya termasuklah:

• Perubahan Fizikal: Perubahan fizikal yang dialami tubuh wanita semasa mengandung, seperti mual di pagi hari, keletihan, dan ketidakselesaan, boleh menjadi punca stres ketika hamil.
• Perubahan emosi ibu mengandung: Turun naik hormon boleh membawa kepada perubahan mood dan kepekaan emosi, yang boleh menyumbang kepada stres ketika hamil.
• Faktor Kewangan dan Sosial: Kebimbangan tentang implikasi kewangan dalam membesarkan anak, perubahan dalam status kerja dan kekurangan sokongan sosial juga boleh menyumbang kepada tekanan.
• Isu Perhubungan: Perubahan dalam dinamik hubungan pasangan, serta kebimbangan mengenai pembahagian tanggungjawab, boleh menjadi punca tekanan.

Bila stres ibu hamil terjadi

Stres ketika hamil sebenarnya boleh terjadi pada bila-bila masa dan berbeza dari wanita ke wanita. Berikut adalah beberapa tempoh biasa apabila tekanan kehamilan mungkin bermula:

• Kehamilan Awal: Tekanan boleh bermula sebaik sahaja wanita mengetahui bahawa dia hamil. Kesedaran keibubapaan yang akan datang, kebimbangan tentang komplikasi kehamilan, dan perubahan dalam gaya hidup boleh menyumbang kepada tekanan semasa trimester pertama.
• Trimester Pertama: Trimester pertama selalunya ditandai dengan perubahan fizikal, seperti mual pagi, keletihan, dan kelembutan payudara, yang boleh menyebabkan ketidakselesaan dan tekanan. Selain itu, kebimbangan tentang risiko keguguran dan penyesuaian kehamilan boleh menyumbang kepada stress dalam tempoh ini.
• Trimester Kedua: Sesetengah wanita mengalami pengurangan tekanan semasa trimester kedua, sering dirujuk sebagai “fasa bulan madu” kehamilan. Walau bagaimanapun, stress mungkin masih berlaku disebabkan oleh pelbagai faktor, termasuk perubahan fizikal dan peningkatan kesedaran tentang tanggungjawab berkaitan kehamilan.
• Trimester Ketiga: Tekanan mungkin bertambah semasa trimester ketiga kerana tuntutan fizikal kehamilan menjadi lebih ketara. Ketidakselesaan, kesukaran tidur, dan kebimbangan mengenai proses bersalin dan bersalin boleh menyumbang kepada tekanan. 
• Sepanjang Kehamilan: Tekanan boleh berlaku pada bila-bila masa semasa kehamilan disebabkan oleh faktor luaran seperti tekanan berkaitan kerja, kebimbangan kewangan, isu perhubungan dan peristiwa kehidupan peribadi.

Simptom tekanan ketika hamil

Tekanan kehamilan boleh nyata dalam pelbagai gejala fizikal, emosi dan psikologi. Adalah penting untuk mengenali gejala ini dan mendapatkan sokongan serta strategi pengurusan untuk mengatasi tekanan semasa kehamilan.

Berikut adalah simptom atau tanda stress ketika hamil:

1. Gejala emosi:

• Kebimbangan: Kebimbangan yang berlebihan, kegelisahan dan ketakutan tentang kehamilan, bersalin, bersalin, atau keibubapaan boleh menjadi tanda kebimbangan berkaitan kehamilan.
• Kemurungan: Perasaan sedih yang berterusan, putus asa, atau mengalami kehilangan minat dalam aktiviti yang pernah dinikmati boleh menunjukkan kemurungan semasa kehamilan.
• Perubahan Mood: Perubahan hormon semasa kehamilan boleh membawa kepada perubahan mood, tetapi turun naik emosi yang melampau di luar norma mungkin merupakan tanda tekanan.
• Kerengsaan: Peningkatan kerengsaan dan perangai yang lebih pendek daripada biasa boleh menjadi tindak balas kepada tekanan.

2. Gejala fizikal:

• Keletihan: Kehamilan sering membawa keletihan, tetapi keletihan yang berlebihan, terutamanya apabila digabungkan dengan gejala tekanan lain, boleh menjadi tanda tekanan.
• Sakit kepala: Tekanan boleh menyumbang kepada sakit kepala tegang atau migrain.
• Ketegangan Otot: Tekanan boleh menyebabkan ketegangan otot dan ketidakselesaan, termasuk sakit belakang dan sakit leher.
• Gangguan Tidur: Kesukaran untuk tidur atau mengalami mimpi buruk yang kerap boleh menjadi gangguan tidur yang berkaitan dengan tekanan.

3. Gejala tingkah laku:

• Pengecualian: Mengelakkan situasi atau tugas yang menimbulkan tekanan, seperti janji temu pranatal atau perbualan tentang kehamilan.
• Pengasingan Sosial: Mengasingkan diri daripada rakan dan keluarga atau mengelakkan perhimpunan sosial.

4. Gejala Kognitif:

• Kesukaran menumpukan perhatian: Sukar untuk menumpukan perhatian pada tugas, membuat keputusan, atau mengingati sesuatu.
• Kebimbangan berlebihan: Kebimbangan yang melampau dan berterusan tentang komplikasi kehamilan, kesihatan bayi atau masa depan.

Cara mengatasi stress ketika hamil

Ada beberapa pendekatan dan cara menguruskan stress ketika hamil bagi mengekalkan kesejahteraan keseluruhan ibu dan bayi yang sedang berkembang.

Berikut beberapa cara menguruskan stress dengan berkesan:

1. Penjagaan pranatal: Pemeriksaan pranatal yang kerap dan komunikasi terbuka dengan penyedia penjagaan kesihatan boleh membantu mengurangkan kebimbangan dan memastikan kesihatan ibu dan bayi dipantau dengan teliti.

2. Gaya hidup sihat: Kekalkan diet seimbang, lakukan senaman yang kerap dan sederhana (dengan kelulusan doktor), dan dapatkan tidur yang mencukupi untuk menyokong kesejahteraan fizikal dan emosi.

3. Teknik mengurangkan tekanan: Amalkan teknik pengurangan tekanan seperti meditasi, senaman pernafasan dalam dan kelonggaran otot progresif. Yoga pranatal juga boleh memberi manfaat.

4. Sokongan Sosial: Dapatkan sokongan sosial daripada rakan, ahli keluarga dan kumpulan sokongan untuk ibu mengandung. Berkongsi pengalaman dan kebimbangan dengan orang lain boleh menghiburkan.

5. Komunikasi: Kekalkan komunikasi terbuka dan jujur ​​dengan pasangan tentang perasaan, jangkaan dan kebimbangan anda. Sistem sokongan yang kuat di rumah adalah penting.

Bolehkah tekanan menyebabkan keguguran?

Walaupun tekanan yang berlebihan tidak baik untuk kesihatan anda secara keseluruhan, tidak ada bukti bahawa tekanan menyebabkan keguguran.

Kira-kira 10% hingga 20% kehamilan yang diketahui berakhir dengan keguguran. Tetapi jumlah sebenar mungkin lebih tinggi kerana banyak keguguran berlaku sebelum kehamilan dikesan.

Bolehkah bayi merasai emosi ibu?

Bayi dalam kandungan boleh menangkap beberapa bunyi, visual dan emosi. Tekanan seorang ibu boleh menyebabkan pembebasan hormon tekanan, seperti kortisol, yang boleh memberi kesan kepada perkembangan bayi dalam rahim.

Cara mengesan bayi dalam kandungan stres 

Janin didiagnosis dengan memantau kadar denyutan jantung bayi. Denyutan jantung yang perlahan, atau corak luar biasa dalam degupan jantung, mungkin menandakan masalah janin.

Doktor mungkin mendapati tanda-tanda gangguan janin semasa mereka mendengar degupan jantung janin yang tidak normal semasa anda mengandung.

Betulkah ibu hamil stres menyebabkan anak autisme?

Stres bukanlah satu-satunya faktor kesihatan mental yang boleh mempengaruhi hasil kehamilan.

Namun tahap tekanan yang tinggi semasa kehamilan juga mungkin berkaitan dengan autisme pada kanak-kanak. Ia memberi kesan yang paling besar apabila ibu mengalami tekanan melampau antara minggu 25 dan 28 kehamilan.

Kesan stress ibu mengandung

Tekanan kehamilan, jika tidak terurus, boleh mengakibatkan pelbagai kesan fizikal, emosi dan psikologi kepada ibu dan bayi yang sedang berkembang.

Kesan stres kepada ibu mengandung

• Kesihatan Fizikal: Tahap tekanan yang tinggi semasa kehamilan boleh menyebabkan masalah kesihatan fizikal seperti tekanan darah tinggi, peningkatan kadar denyutan jantung dan gangguan tidur. Ia juga boleh melemahkan sistem imun, menjadikan ibu lebih mudah diserang penyakit.
• Kesejahteraan Emosi: Tekanan berterusan boleh menyumbang kepada gangguan mood seperti kemurungan dan kebimbangan. Ia juga boleh menjejaskan harga diri ibu dan kesejahteraan emosi secara keseluruhan.
• Komplikasi Kehamilan: Beberapa kajian mendapati bahawa tekanan yang melampau semasa kehamilan mungkin dikaitkan dengan peningkatan risiko komplikasi seperti kelahiran pramatang dan berat lahir rendah.

Kesan ibu hamil stres terhadap bayi dalam kandungan

• Kesan Perkembangan: Ibu mengandung stres boleh mempengaruhi perkembangan otak bayi yang sedang berkembang dan boleh membawa kepada masalah tingkah laku dan kognitif di kemudian hari.
• Berat Lahir Rendah: Tahap stress yang tinggi semasa kehamilan boleh menyumbang kepada berat lahir rendah, yang meningkatkan risiko masalah kesihatan untuk bayi.
• Kesejahteraan Emosi: Beberapa kajian mendapati bayi yang dilahirkan oleh ibu yang mengalami tekanan melampau semasa kehamilan cenderung kepada masalah emosi dan tingkah laku.

Cara hilangkan stress ketika mengandung

Keadaan emosi yang tidak stabil, perubahan hormon dan tangisan yang mudah terjadi membuatkan anda berputus asa.

Anda tidak boleh elak keadaan ini sama sekali disebabkan hormon kehamilan, tetapi ada beberapa perkara yang boleh anda lakukan untuk mengurangkan sensitiviti anda terhadap semua perkara.

1. Tidur

Tidur pada waktu yang tetap dan masa yang cukup membantu menyeimbangkan hormon dalam tubuh.

Sekiranya sukar untuk ada tidur pada waktu malam, elakkan tidur pada waktu siang agar tubuh anda mempersiapkan diri untuk berehat pada waktu malam.

2. Berfikiran Positif

Buang semua fikiran negatif atau terlalu memikirkan perkara yang tidak perlu. Rehatkan minda anda dan jangan biarkan prasangka buruk menguasai diri dan membuat anda menangis. Semuanya akan baik-baik saja.

3. Dapatkan sokongan sosial

Sertai kumpulan sokongan kehamilan atau lepak dengan ibu lain yang sedang mengandung. Ini boleh memberi anda peluang untuk berkongsi pengalaman dan belajar daripada orang lain.

4. Senaman

Melakukan senaman ketika hamil seperti berjalan, berenang, atau yoga pranatal boleh membantu mengurangkan tekanan. Pastikan anda berbincang dengan doktor anda sebelum memulakan program kecergasan baharu semasa kehamilan.

5. Hiburan dan Aktiviti

Nikmati hiburan yang anda suka, seperti menonton filem, mendengar muzik atau keluar bersama dengan rakan-rakan.

6. Elakkan perangsang

Terlalu banyak kafein, alkohol atau gula boleh menjejaskan mood dan tahap tenaga anda. Cuba hadkan pengambilan ini jika anda berasa terlalu tertekan.

7. Menetapkan keutamaan

Kadangkala, tekanan datang dari perasaan terlalu banyak tanggungjawab. Tentukan keutamaan anda dan fokus pada perkara yang paling penting. Cuba untuk tidak membebankan diri dengan terlalu banyak tugas atau projek.

Kesimpulannya setiap wanita mempunyai pengalaman kehamilan yang unik, dan penting untuk meluahkan emosi dan perasaan yang membebankan diri.

Dengan sokongan dan strategi pengurusan tekanan yang betul, anda boleh menghadapi emosi ibu mengandung yang naik turun dengan lebih tenang dan positif.

Semoga artikel ini bermanfaat.

Peringatan: Anda tidak dibenarkan menyiar artikel ini di mana-mana laman web atau status Facebook yang lain, tanpa pemberian kredit dan pautan yang tepat lagi berfungsi pada artikel asal di laman theAsianparent Malaysia

Baca juga: Mengidam Semasa Hamil: Punca Food Cravings, Jenis Makanan & Kesan Mengidam Tapi Tak Dapat

Baca juga: Sakit Kepala Ketika Hamil: Punca Kerap Sakit Kepala, Jenis Sakit Kepala & Cara Mengatasi

Baca juga: Posisi Seks Wanita Hamil Boleh Cuba Yang Selamat Dan Selesa – Kembalikan Asmara Anda!