Hb Rendah Saat Hamil: Penyebab, Tanda Dan Cara Mengatasi Bagi Mendapatkan Kehamilan Sihat
Hb rendah saat hamil adalah keadaan di mana kadar hemoglobin dalam darah ibu hamil berada di bawah normal, menyebabkan anemia
Hb rendah saat hamil atau anemia adalah masalah biasa yang berlaku pada kebanyakan ibu. Semasa hamil, tubuh seorang wanita mengalami banyak perubahan untuk menyokong pertumbuhan bayi di dalam rahim.
Apabila tahap Hb rendah, badan wanita hamil mungkin tidak mendapat oksigen yang mencukupi, yang boleh menyebabkan anemia. Keadaan ini biasa berlaku semasa kehamilan, tetapi jika tidak dirawat, ia boleh menyebabkan komplikasi seperti keletihan, pening, dan risiko kelahiran pramatang atau berat lahir rendah.
Isi Kandungan
Punca Hb Rendah Saat Hamil
Kekurangan Hb (hemoglobin) semasa hamil, atau anemia boleh disebabkan oleh beberapa faktor seperti:
1. Kekurangan Zat Besi
Zat besi sangat penting untuk penghasilan hemoglobin, dan kekurangan zat besi dalam diet boleh menyebabkan tahap Hb rendah. Wanita hamil memerlukan lebih banyak zat besi untuk menyokong pertumbuhan bayi dan plasenta. Kekurangan zat besi ini sering berlaku kerana keperluan zat besi meningkat semasa hamil.
2. Kekurangan Asid Folik Atau Vitamin B12
Kedua-dua vitamin ini penting untuk penghasilan sel darah merah. Kekurangan asid folik atau vitamin B12 boleh menyebabkan anemia. Asid folik amat penting untuk perkembangan janin, dan kekurangannya boleh menyebabkan anemia megaloblastik (anemia disebabkan oleh sel darah merah yang besar dan tidak matang).
3. Peningkatan Darah
Semasa hamil, jumlah darah dalam badan meningkat untuk menyokong keperluan ibu dan bayi. Peningkatan ini boleh mencairkan hemoglobin dalam darah, menyebabkan tahap Hb menurun. Ini dipanggil anemia fisiologi, yang biasanya berlaku pada separuh pertama kehamilan.
4. Kehilangan Darah
Hb rendah saat hamil boleh terjadi disebabkan oleh pendarahan berlebihan.
Pendarahan yang berlebihan semasa hamil, seperti akibat keguguran atau komplikasi seperti placenta previa (plasenta yang terletak rendah di rahim), boleh mengurangkan jumlah sel darah merah dan hemoglobin dalam badan. Pendarahan semasa atau selepas bersalin juga boleh menyebabkan penurunan tahap Hb.
5. Jangkitan
Hb rendah saat hamil juga berpunca oleh jangkitan.
Beberapa jangkitan, seperti malaria atau jangkitan parasit, boleh mengganggu penghasilan sel darah merah dan menyebabkan anemia. Jangkitan seperti ini boleh merosakkan sel darah merah, mengurangkan jumlahnya dalam badan.
6. Penyakit Kronik
Hb rendah saat hamil terjadi disebabkan oleh penyakit kronik.
Penyakit seperti penyakit buah pinggang atau gangguan autoimun boleh menjejaskan keupayaan badan untuk menghasilkan sel darah merah yang sihat. Penyakit ini boleh menyebabkan anemia kerana badan tidak dapat menghasilkan cukup sel darah merah.
7. Pemakanan Tidak Seimbang
Diet yang kekurangan nutrien penting seperti zat besi, asid folik, dan vitamin B12 boleh menyebabkan tahap Hb rendah. Pemakanan yang tidak mencukupi semasa hamil boleh menyebabkan ibu kekurangan nutrien yang diperlukan untuk penghasilan darah yang sihat.
Tanda Hb Rendah Semasa Hamil
Sesetengah ibu hamil mungkin tidak merasakan sebarang gejala yang jelas ketika mengalami anemia ringan. Namun, jika anemia menjadi lebih teruk, beberapa gejala yang mungkin timbul termasuk:
1. Keletihan Melampau
Jika anda rasa letih berlebihan walaupun melakukan aktiviti ringan, ini mungkin tanda Hb rendah.
2. Kulit Pucat
Kekurangan oksigen dalam darah boleh menyebabkan kulit kelihatan lebih pucat daripada biasa.
3. Sesak Nafas
Disebabkan kekurangan oksigen, ibu hamil mungkin merasa sukar untuk bernafas, terutamanya selepas melakukan aktiviti fizikal.
4. Jantung Berdebar
Anemia boleh menyebabkan denyutan jantung yang cepat atau tidak teratur.
5. Pening atau Rasa Melayang
Perasaan pening atau melayang juga boleh berlaku akibat kurangnya oksigen dalam badan.
Apa Kesan Jika Hb Ibu Hamil Rendah?
Jika Hb (hemoglobin) ibu hamil rendah, ia boleh menyebabkan anemia, di mana tubuh tidak mempunyai cukup sel darah merah yang sihat untuk membawa oksigen ke seluruh tubuh. Keadaan ini boleh memberi kesan yang serius kepada ibu dan bayi.
Beberapa kesan yang boleh dialami oleh ibu adalah:
1. Badan Rasa Penat
Antara kesan Hb rendah saat hamil adalah ibu mungkin merasa sangat letih dan lemah kerana tubuh tidak mendapat cukup oksigen untuk berfungsi dengan baik.
2. Pening dan Sesak Nafas
Kekurangan hemoglobin menyebabkan darah tidak dapat membawa oksigen yang mencukupi, menyebabkan ibu merasa pening dan sesak nafas, terutamanya selepas melakukan aktiviti fizikal.
3. Sakit Kepala dan Kelesuan
Sakit kepala dan kelesuan juga antara kesan Hb rendah saat hamil. Kekurangan oksigen juga boleh menyebabkan sakit kepala yang berterusan dan rasa tidak bertenaga sepanjang hari.
4. Kesan Pada Bayi
Kekurangan hemoglobin dalam darah ibu boleh menyebabkan kekurangan oksigen yang dibekalkan kepada bayi. Ini boleh memberi kesan kepada perkembangan bayi, menyebabkan bayi dilahirkan dengan berat lahir rendah, atau berisiko mengalami komplikasi lain selepas kelahiran.
Apakah Cara Mencegah Hb Rendah Ketika Hamil?
Berikut beberapa cara mencegah Hb rendah ketika hamil:
1. Pengambilan Zat Besi Mencukupi
Untuk mencegah Hb rendah saat hamil, penting untuk memastikan pengambilan zat besi yang mencukupi. Zat besi membantu dalam pembentukan sel darah merah yang membawa oksigen ke seluruh tubuh, termasuk bayi dalam kandungan.
Anda disarankan untuk makan sekurang-kurangnya 30 miligram zat besi setiap hari, yang bersamaan dengan tiga hidangan makanan kaya zat besi seperti daging merah, ayam, ikan, kekacang, dan sayur-sayuran hijau.
2. Suplemen Zat Besi
Jika anda tidak dapat memenuhi keperluan zat besi melalui diet sahaja, berbincanglah dengan doktor mengenai pengambilan suplemen zat besi. Suplemen ini boleh membantu meningkatkan tahap zat besi dalam tubuh ibu hamil, memastikan ibu dan bayi mendapat oksigen yang mencukupi.
Doktor akan memberikan cadangan mengenai dos yang sesuai bergantung kepada tahap zat besi dalam tubuh anda.
3. Pengambilan Vitamin Pranatal
Selain zat besi, ibu hamil juga disarankan untuk mengambil vitamin pranatal setiap hari untuk mengatasi Hb rendah saat hamil. Vitamin pranatal mengandungi pelbagai nutrien penting, termasuk asid folik dan zat besi.
Asid folik membantu dalam pembentukan sel darah merah dan mencegah kecacatan tiub neural pada bayi. Jika boleh, disarankan untuk mula mengambil vitamin pranatal sebelum hamil untuk memastikan tubuh anda sudah bersedia.
Minum Apa Supaya Hb Cepat Naik?
Selain makanan, minuman juga memainkan peranan penting dalam membantu meningkatkan tahap Hb ibu mengandung:
1. Jus Oren atau Jus Kaya Vitamin C
Jus oren atau jus buah-buahan lain yang kaya dengan vitamin C membantu penyerapan zat besi dalam tubuh. Vitamin C meningkatkan keupayaan tubuh untuk menyerap zat besi daripada sumber tumbuhan seperti sayur-sayuran dan bijirin.
2. Susu Atau Produk Tenusu
Produk tenusu seperti susu, keju, dan yogurt mengandungi kalsium, yang penting untuk kesihatan tulang. Walau bagaimanapun, ibu hamil perlu mengawasi pengambilan kalsium kerana pengambilan kalsium yang berlebihan boleh menghalang penyerapan zat besi dalam tubuh. Oleh itu, ibu perlu mengimbangi pengambilan kalsium dan zat besi.
Apa Risiko Jika Bersalin Dengan Hb Rendah?
Bersalin dengan masalah Hb rendah boleh meningkatkan beberapa risiko dan komplikasi semasa dan selepas bersalin:
1. Pendarahan Berlebihan Semasa Bersalin
Ibu yang mempunyai Hb rendah lebih berisiko mengalami pendarahan berlebihan ketika bersalin. Ini kerana darah ibu tidak cukup untuk membantu pembekuan darah yang diperlukan untuk menghentikan pendarahan.
2. Kelahiran Pramatang
Hb rendah saat hamil yang teruk boleh menyebabkan kelahiran pramatang, iaitu kelahiran sebelum minggu ke-37 kehamilan. Bayi yang dilahirkan pramatang berisiko tinggi mengalami masalah kesihatan, seperti kesukaran bernafas atau masalah jantung.
3. Bayi Lahir Kurang Berat
Kekurangan oksigen akibat Hb rendah boleh menyebabkan bayi dilahirkan dengan berat lahir rendah, yang boleh meningkatkan risiko masalah kesihatan jangka panjang seperti masalah perkembangan dan kecacatan.
4. Risiko Jangkitan
Ibu yang mengalami anemia lebih mudah terdedah kepada jangkitan selepas bersalin kerana sistem imun mereka mungkin lemah. Pemulihan selepas bersalin juga mungkin lebih perlahan.
5. Kesan Pada Pemulihan Ibu
Selepas bersalin, ibu dengan Hb rendah mungkin mengalami pemulihan yang lebih perlahan, berisiko mengalami keletihan berpanjangan, dan memerlukan lebih banyak masa untuk kembali bertenaga.
Oleh itu, sangat penting bagi ibu hamil untuk menjaga tahap Hb mereka dengan pemakanan seimbang dan mengikuti nasihat doktor untuk memastikan kehamilan yang sihat dan mengurangkan risiko komplikasi.
Faktor Risiko Hb Rendah
Faktor risiko HB rendah semasa hamil:
- Kekurangan zat besi – Diet tidak cukup zat besi.
- Kehamilan kembar – Keperluan zat besi lebih tinggi.
- Jarak kehamilan dekat – Tubuh belum pulih sepenuhnya.
- Kekurangan folat dan vitamin B12 – Penting untuk pembentukan sel darah merah.
- Muntah berlebihan (hyperemesis gravidarum) – Kehilangan nutrisi akibat muntah kerap.
- Pendarahan semasa kehamilan – Kehilangan darah yang banyak.
- Sejarah anemia – Ibu yang pernah mengalami anemia lebih berisiko.
- Diet tidak seimbang – Kurang pengambilan makanan berkhasiat.
- Masalah penyerapan nutrisi – Keadaan kesihatan tertentu yang menghalang penyerapan zat besi, seperti penyakit usus.
Bila Perlu Jumpa Doktor?
Jika anda sering merasa letih, sesak nafas, atau mengalami gejala anemia yang lain, segera dapatkan nasihat doktor. Pemeriksaan darah secara berkala semasa kehamilan juga biasanya dilakukan untuk memantau kadar hemoglobin dan mencegah masalah kesihatan yang lebih serius.
Jika HB anda terlalu rendah, doktor mungkin akan memberikan rawatan tambahan seperti suntikan zat besi atau transfusi darah, bergantung kepada tahap masalah anemia.
Kesimpulannya, Hb rendah saat hamil adalah masalah yang biasa tetapi perlu ditangani dengan serius. Dengan mengambil makanan yang kaya zat besi, folat, dan vitamin B12 serta mengikuti nasihat doktor, anda dapat mengekalkan kadar hemoglobin yang stabil.
Kesihatan anda dan bayi adalah keutamaan, jadi pastikan anda menjalani pemeriksaan kehamilan secara berkala dan menjaga pola makan yang seimbang.
Dengan perhatian yang tepat, masalah HB rendah boleh diatasi dan anda dapat membentuk kehamilan yang sihat sepanjang perjalanan ini.
Peringatan: Anda tidak dibenarkan menyiar artikel ini di mana-mana laman web atau status Facebook yang lain, tanpa pemberian kredit dan pautan yang tepat lagi berfungsi pada artikel asal di laman theAsianparent Malaysia
Di theAsianparent Malaysia, penting bagi kami untuk membekalkan anda maklumat yang betul, penting dan tepat pada masanya. Tetapi ini tidak berfungsi sebagai alternatif untuk nasihat perubatan atau rawatan perubatan. theAsianparent Malaysia tidak bertanggungjawab terhadap mereka yang memilih untuk mengambil ubat berdasarkan maklumat daripada laman web kami. Jika anda mempunyai sebarang keraguan, kami mengesyorkan agar anda berunding dengan doktor anda untuk mendapatkan maklumat yang lebih jelas.
Baca juga: Cara Naikkan HB Ibu Mengandung, Amal 9 Jenis Makanan Ini Berkesan Tambah Darah
Baca juga: Bacaan Hb Normal Ibu Hamil, Contoh Makanan Tambah Darah & Tips Elak Masalah Anemia
Baca juga: 8 Ubat Tambah Darah Ibu Mengandung Untuk Mengatasi Masalah Anemia Sepanjang Tempoh Kehamilan