Jika anda dan pasangan menghadapi kesukaran menimang cahaya mata, ketahuilah bahawa anda tidak bersendirian. Ada jutaan pasangan di seluruh dunia menghadapi cabaran yang sama. Justeru adalah penting untuk mengetahui beberapa punca sukar hamil agar tidak menjejaskan impian anda menjadi ibu ayah.
Ketidaksuburan adalah istilah perubatan untuk keadaan di mana anda tidak dapat hamil walaupun kerap melakukan hubungan seks tanpa perlindungan selama sekurang-kurangnya setahun bagi kebanyakan pasangan.
Isi Kandungan
Punca Sukar Hamil: Masalah Tidak Subur
Ketidaksuburan didefinisikan sebagai ketidakmampuan untuk hamil. Bagi wanita, ini berlaku selepas setahun hubungan seks tanpa perlindungan jika di bawah usia 35 tahun, dan selepas enam bulan jika wanita berusia 35 tahun ke atas.
Sebanyak 12% hingga 15% pasangan menghadapi kesukaran untuk hamil.
Menurut Chantel Cross, M.D., seorang ahli endokrinologi reproduktif dan pakar kesuburan di Pusat Kesuburan Johns Hopkins, kebanyakan wanita akan hamil dalam tempoh 12 bulan pertama mencuba untuk mendapatkan anak dengan hubungan seks tanpa perlindungan secara teratur.
“Selepas enam bulan hingga setahun ikhtiar hamil — bergantung pada usia wanita — kami mengesyorkan pasangan untuk menjalani penilaian ketidaksuburan. Pada ketika itu, kemungkinan besar terdapat masalah yang menghalang kehamilan. Dan jika anda seorang wanita berusia lebih 40 tahun yang cuba hamil, kami sentiasa mencadangkan perundingan dengan pakar reproduktif.” jelasnya.
Punca Sukar Hamil
Masalah kesuburan boleh disebabkan oleh pelbagai faktor, yang melibatkan masalah fizikal, hormon, dan gaya hidup. Berikut adalah beberapa sebab utama masalah kesuburan:
1. Masalah Hormon
Punca sukar hamil dikaitkan dengan masalah hormon. Ketidakseimbangan hormon boleh mengganggu proses ovulasi (pelepasan telur dari ovari), yang menyebabkan masalah kesuburan. Contohnya, sindrom ovarium polisistik (PCOS) adalah salah satu masalah hormon yang sering menyebabkan ketidaksuburan.
2. Tiada Ovulasi
Jika seorang wanita tidak ovulasi, ia bermakna tiada telur yang dilepaskan untuk disenyawakan. Ini boleh disebabkan oleh masalah hormon atau gangguan dalam sistem reproduktif.
3. Jangkitan Klamidia
Punca sukar hamil seterusnya adalah jangkitan klamidia. Jika tidak dirawat, jangkitan ini boleh menyebabkan kerosakan pada tiub Fallopio, yang menghalang telur dan sperma bertemu. Ini adalah salah satu penyebab utama kemandulan pada wanita.
4. Fibroid
Fibroid adalah ketumbuhan bukan kanser yang tumbuh dalam rahim. Walaupun kebanyakan fibroid tidak berbahaya, ia boleh menyebabkan masalah kesuburan jika ia mengganggu kedudukan atau bentuk rahim, atau menghalang saluran fallopio.
5. Endometriosis
Punca sukar hamil pada wanita adalah disebabkan oleh endometriosis.
Endometriosis berlaku apabila tisu yang biasanya tumbuh di dalam rahim tumbuh di luar rahim. Ini boleh menyebabkan kesakitan dan gangguan dalam kesuburan kerana ia boleh menghalang tiub Fallopio atau merosakkan tisu di sekitar ovari dan rahim.
6. Gaya Hidup
Gaya hidup tidak sihat, seperti merokok, pengambilan alkohol berlebihan dan stres berlebihan boleh memberi kesan negatif terhadap kesuburan. Mengamalkan gaya hidup sihat boleh meningkatkan peluang untuk hamil.
7. Berat Badan
Punca sukar hamil yang lain dipengaruhi oleh berat badan. Berat badan yang berlebihan atau terlalu rendah boleh mempengaruhi hormon dan ovulasi. Kelebihan berat badan boleh menyebabkan masalah dengan keseimbangan hormon, manakala berat badan yang terlalu rendah boleh mengganggu ovulasi.
8. Pengambilan Ubat
Beberapa ubat, seperti ubat untuk merawat penyakit tiroid atau ubat kemoterapi, boleh menjejaskan kesuburan. Jika anda mengambil ubat-ubatan ini, berbincanglah dengan doktor mengenai kesan sampingan terhadap kesuburan.
9. Umur
Punca sukar hamil pada wanita disebabkan oleh faktor umur. Wanita berusia lebih 35 tahun mungkin menghadapi kesukaran untuk hamil kerana kualiti telur yang menurun dan jumlah telur yang berkurang. Begitu juga, usia lelaki yang lebih tua boleh mempengaruhi kualiti sperma.
Tanda Wanita Tidak Subur
Ketidaksuburan mungkin tidak selalu menunjukkan gejala yang jelas, tetapi terdapat beberapa tanda yang boleh menunjukkan kesukaran untuk hamil.
Berikut beberapa tanda wanita tidak subur:
1. Kitaran Haid Tidak Teratur
Tanda wanita tidak subur adalah mengalami kitaran haid tidak teratur. Kitaran yang terlalu panjang (lebih daripada 35 hari) atau terlalu pendek (kurang daripada 21 hari).
Selain itu, wanita yang tidak datang haid atau mengalami pendarahan yang terlalu banyak atau terlalu sedikit.
2. Haid Menyakitkan
Kekejangan yang teruk atau sakit pelvis semasa haid mungkin menandakan masalah seperti endometriosis atau penyakit radang pelvis (PID).
3. Masalah Ovulasi
Tiada tanda-tanda ovulasi seperti sakit pertengahan kitaran, perubahan lendir serviks, atau perubahan suhu badan basal.
4. Ketidakseimbangan Hormon
Tanda wanita tidak subur seterusnya adalah hormon yang tidak seimbang.
Gejala seperti pertumbuhan bulu berlebihan di muka atau badan, jerawat yang teruk, kenaikan berat badan, atau keguguran rambut mungkin menunjukkan sindrom ovari polisistik (PCOS) atau gangguan hormon lain.
5. Sakit atau Ketidakselesaan di Pelvis
Sakit pelvis yang kronik boleh menunjukkan masalah seperti fibroid, endometriosis, atau jangkitan.
Rawatan Kesuburan
Rawatan untuk kesuburan bergantung kepada punca utama masalah dan matlamat anda. Faktor seperti usia, tempoh anda mencuba untuk hamil, dan keutamaan peribadi akan mempengaruhi pilihan rawatan.
Kadangkala, hanya satu pihak yang memerlukan rawatan, tetapi ada juga situasi di mana kedua-dua pasangan perlu menjalani rawatan.
Beberapa rawatan kesuburan adalah:
1. Pengubahsuaian Gaya Hidup
Perkara paling penting dalam merawat masalah kesuburan adalah mengubah gaya hidup sihat. Pastikan anda:
- Menambah atau mengurangkan berat badan ke tahap ideal.
- Berhenti merokok atau penggunaan dadah.
- Mengawal keadaan kesihatan lain yang boleh menjejaskan kesuburan.
2. Ubat-ubatan
Ubat kesuburan merangsang ovari untuk menghasilkan lebih banyak telur, sekali gus meningkatkan peluang untuk hamil.
3. Pembedahan
Rawatan kesuburan seperti pembedahan boleh membuka saluran falopio yang tersumbat dan membuang polip, fibroid, atau tisu parut yang menghalang kehamilan.
4. Cadangan Lain dari Pakar
- Penjejakan Ovulasi: Menggunakan suhu badan basal, aplikasi penjejakan kesuburan, atau memerhati tekstur lendir serviks untuk menentukan waktu subur.
- Kit Ovulasi di Rumah: Kit yang boleh dibeli di farmasi atau dalam talian untuk membantu meramalkan waktu ovulasi.
Rawatan Kesuburan Melalui Teknologi Reproduktif Berbantu (ART)
Sesetengah pasangan memerlukan bantuan tambahan untuk hamil menggunakan teknologi reproduktif berbantu (ART). ART merujuk kepada mana-mana rawatan kesuburan yang melibatkan penyedia penjagaan kesihatan mengendalikan sperma atau telur.
Untuk meningkatkan peluang kehamilan, anda boleh mengambil ubat merangsang ovulasi sebelum mencuba salah satu pilihan berikut:
1. In Vitro Fertilization (IVF)
IVF melibatkan pengambilan telur dari ovari anda, kemudian meletakkannya bersama sperma dalam piring makmal. Sperma akan membuahi telur tersebut. Selepas itu, penyedia penjagaan kesihatan akan memindahkan satu hingga tiga embrio (telur yang telah disenyawakan) ke dalam rahim anda.
2. Intracytoplasmic Sperm Injection (ICSI)
Prosedur ini dilakukan semasa proses IVF. Seorang embriologi akan menyuntik satu sperma secara langsung ke dalam setiap telur. Kemudian, penyedia penjagaan kesihatan akan memindahkan satu hingga tiga embrio ke dalam rahim anda.
3. Intrauterine Insemination (IUI)
Dalam prosedur ini, penyedia penjagaan kesihatan menggunakan tiub panjang dan nipis untuk meletakkan sperma terus ke dalam rahim anda. IUI juga dikenali sebagai inseminasi buatan.
4. Assisted Hatching
Proses ini melibatkan membuka lapisan luar embrio untuk memudahkan embrio melekat pada lapisan rahim anda.
Faktor Risiko Ketidaksuburan
Bagi lelaki dan wanita, terdapat pelbagai faktor risiko yang boleh menyukarkan untuk hamil:
1. Umur
Wanita tidak dapat hamil selepas kitaran haid mereka berhenti, yang biasanya berlaku pada usia 40-an atau 50-an. Lelaki menghasilkan sperma sepanjang hayat mereka, tetapi wanita dilahirkan dengan jumlah telur terhad, yang semakin berkurang seiring bertambahnya usia.
2. Berat Badan
Berat badan yang terlalu rendah atau terlalu tinggi boleh mempengaruhi kesuburan lelaki dan wanita. Sasarkan untuk memiliki indeks jisim badan (BMI) yang sihat, iaitu antara 18 hingga 25.
3. Rawatan Menjejaskan Kesuburan
Rawatan seperti pembedahan, kemoterapi, terapi radiasi atau terapi hormon boleh mengurangkan kesuburan lelaki dan wanita.
4. Gaya Hidup Tidak Sihat
Pengambilan alkohol yang berlebihan, penyalahgunaan dadah, atau merokok boleh menjejaskan kesuburan kedua-dua pasangan. Selain itu, pihak berkuasa kesihatan, termasuk Pusat Kawalan dan Pencegahan Penyakit (CDC), menasihatkan wanita untuk mengelakkan aktiviti ini semasa hamil.
5. Masalah Kesihatan Sedia Ada
Keadaan seperti diabetes, penyakit buah pinggang, atau tekanan kronik boleh menyukarkan pasangan untuk hamil.
Bagaimana Umur Mempengaruhi Kesuburan Wanita?
“Semasa lahir, anda mempunyai kira-kira 1 juta telur tetapi secara semula jadi kehilangan ratusan ribu daripadanya menjelang akil baligh,” kata Cross.
“Tubuh akan terus kehilangan telur tidak kira apa yang anda lakukan. Dan kadar kehilangan telur wanita meningkat sekitar usia 37 tahun.”
Kualiti telur yang disimpan di ovari juga merosot dari masa ke masa. “Telur yang anda miliki sejak lahir berada dalam keadaan terhenti dalam proses pembahagian DNA mereka,” jelas Cross.
“Mereka melengkapkan proses itu, atau matang, apabila anda berovulasi 20 hingga 40 tahun kemudian. Semakin lama telur terhenti dalam fasa pembahagian ini, semakin besar kemungkinan proses itu akan terganggu — menghasilkan telur dengan bilangan kromosom yang salah. Ini boleh menyebabkan kegagalan untuk hamil, keguguran, atau bayi dengan masalah genetik akibat keabnormalan kromosom.”
Cara Mencegah Punca Susah Mengandung
Anda boleh mengambil langkah-langkah berikut untuk melindungi kesuburan anda, terutamanya semasa berusaha untuk hamil:
1. Amalkan Pemakanan Seimbang dan Kekalkan Berat Badan Sihat
Bagi mencegah masalah sukar hamil, pastikan diet anda mengandungi nutrisi yang mencukupi dan sesuai dengan keperluan tubuh anda. Berat badan yang terlalu rendah atau terlalu tinggi boleh menjejaskan kesuburan.
2. Elakkan Merokok, Penyalahgunaan Dadah, dan Pengambilan Alkohol
Gaya hidup yang tidak sihat seperti ini boleh menjejaskan kesihatan reproduktif bagi lelaki dan wanita.
3. Dapatkan Rawatan Penyakit Kelamin (STI)
Untuk mencegah masalah sukar hamil, pastikan anda mendapatkan rawatan untuk penyakit kelamin (STI).
Penyakit kelamin yang tidak dirawat boleh menyebabkan kerosakan pada sistem reproduktif, seperti penyumbatan tiub fallopio pada wanita.
3. Hadkan Pendedahan kepada Toksin Persekitaran
Elakkan pendedahan kepada bahan kimia berbahaya, radiasi, atau pencemaran yang boleh menjejaskan kesuburan.
4. Kekal Aktif Secara Fizikal, Tetapi Jangan Berlebihan
Aktiviti fizikal yang sederhana membantu meningkatkan kesihatan keseluruhan, tetapi senaman berlebihan boleh mengganggu ovulasi dan hormon.
5. Jangan Tangguh Kehamilan
Kesuburan menurun secara semula jadi dengan peningkatan usia, terutamanya bagi wanita selepas umur 35 tahun.
Kesimpulannya punca sukar hamil disebabkan oleh pelbagai faktor, termasuk masalah kesihatan seperti gangguan hormon, masalah ovari, tiub fallopio tersumbat, atau gangguan pada rahim.
Justeru adalah penting untuk mendapatkan pemeriksaan dan nasihat perubatan bagi mengenal pasti punca yang mungkin menghalang kehamilan bagi meningkatkan peluang hamil.
Peringatan: Anda tidak dibenarkan menyiar artikel ini di mana-mana laman web atau status Facebook yang lain, tanpa pemberian kredit dan pautan yang tepat lagi berfungsi pada artikel asal di laman theAsianparent Malaysia
Di theAsianparent Malaysia, penting bagi kami untuk membekalkan anda maklumat yang betul, penting dan tepat pada masanya. Tetapi ini tidak berfungsi sebagai alternatif untuk nasihat perubatan atau rawatan perubatan. theAsianparent Malaysia tidak bertanggungjawab terhadap mereka yang memilih untuk mengambil ubat berdasarkan maklumat daripada laman web kami. Jika anda mempunyai sebarang keraguan, kami mengesyorkan agar anda berunding dengan doktor anda untuk mendapatkan maklumat yang lebih jelas.
Baca juga: Masalah Kesuburan Wanita: Punca Sukar Hamil, Tanda Tidak Subur & Rawatan Kesuburan
Baca juga: 8 Perkara Ini Penyebab Utama Susah Hamil Anak Kedua! Adakah Anda Alaminya?
Baca juga: Gejala PCOS Penyebab Ramai Wanita Sukar Hamil, Ini Penjelasan Dari Pakar Perubatan