Walaupun perkara berkaitan kesuburan atau kemandulan dianggap taboo dalam masyarakat, namun ia sebenarnya sangat penting bagi pasangan yang sudah berkahwin. Jadi apakah tanda-tanda mandul pada lelaki dan perempuan?
Kemandulan boleh terjadi pada lelaki dan wanita. Adakah benar melancap punca mandul? Ketahui lebih lanjut mengenainya dengan membaca artikel ini.
Pasti ada yang tertanya-tanya tanda mandul wanita tetapi tidak boleh juga diketepikan tanda mandul pada lelaki kerana kemandulan boleh terjadi pada mana-mana jantina. Disebabkn itu jika sudah berkahwin lebih daripada dua tahun ada baiknya untuk membuat pemeriksaan kesuburan jika belum dikurniakan cahaya mata.
Apa Itu Mandul
Kemandulan ialah penyakit sistem pembiakan lelaki atau wanita yang ditakrifkan oleh kegagalan untuk mencapai kehamilan selepas 12 bulan atau lebih melakukan hubungan seksual secara kerap tanpa perlindungan.
Kemandulan menjejaskan berjuta-juta individu di seluruh dunia dalam usia reproduktif dan memberi kesan kepada keluarga serta komuniti mereka.
Menurut Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) menganggarkan daripada dalam sistem pembiakan lelaki, ketidaksuburan paling kerap disebabkan oleh masalah pengeluaran air mani, ketiadaan atau tahap sperma yang rendah atau bentuk abnormal (morfologi) dan pergerakan (motilitas) sperma.
Dalam sistem pembiakan wanita, ketidaksuburan mungkin disebabkan oleh pelbagai kelainan pada ovari, rahim, tiub fallopio dan sistem endokrin.
Kemandulan juga boleh menjadi primer atau sekunder. Kemandulan primer ialah apabila kehamilan tidak pernah dicapai oleh seseorang dan ketidaksuburan sekunder ialah apabila sekurang-kurangnya satu kehamilan sebelumnya telah dicapai.
Tanda Tanda Mandul
Secara amnya, ketidaksuburan ditakrifkan sebagai tidak dapat hamil selepas satu tahun atau lebih lama melakukan hubungan seks tanpa perlindungan yang mana ia juga boleh dijadikan tanda-tanda mandul.
Kesuburan pada wanita diketahui menurun secara berterusan mengikut usia. Wanita yang mengalami kemandulan harus mempertimbangkan untuk membuat temu janji dengan ahli endokrinologi reproduktif iatu doktor yang pakar dalam menguruskan kemandulan.
Pakar endokrinologi pembiakan juga mungkin boleh membantu wanita yang mengalami keguguran kehamilan berulang, yang ditakrifkan sebagai mengalami dua atau lebih keguguran spontan.
Namun harus diingat, kehamilan adalah hasil daripada proses yang mempunyai banyak langkah yang mana untuk hamil:
- Tubuh wanita mesti mengeluarkan telur dari salah satu ikon luaran ovarinya
- Sperma lelaki mesti bergabung dengan telur di sepanjang jalan (disenyawakan)
- Telur yang disenyawakan mesti melalui ikon luar fallopian ke arah ikon luar rahim (rahim)
- Embrio mesti melekat pada bahagian dalam rahim (implantasi)
Jadi secara asasnya, kemandulan mungkin disebabkan oleh masalah dengan mana-mana di atas yan menjadi tanda-tanda mandul pada lelaki atau wanita.
Jadi apakah tanda-tanda mandul pada seseorang wanita?
- Gejala utama ketidaksuburan adalah ketidakupayaan untuk hamil
- Kitaran haid yang terlalu lama (35 hari atau lebih), terlalu pendek (kurang daripada 21 hari), tidak teratur bermakna anda tidak mengalami ovulasi.
Punca Mandul
Dalam sistem pembiakan wanita, ketidaksuburan mungkin disebabkan oleh:
-
Gangguan tiub seperti tiub fallopio tersumbat, yang seterusnya disebabkan oleh jangkitan seksual (STI) yang tidak dirawat atau komplikasi pengguguran yang tidak selamat, sepsis selepas bersalin atau pembedahan abdomen/pelvik
-
Gangguan rahim yang boleh bersifat keradangan (seperti endometriosis tersebut), bersifat kongenital (seperti rahim septate) atau bersifat jinak (seperti fibroid)
-
Gangguan pada ovari seperti sindrom ovari polikistik dan gangguan folikel lain
-
Gangguan sistem endokrin yang menyebabkan ketidakseimbangan hormon pembiakan. Sistem endokrin termasuk hipotalamus dan kelenjar pituitari. Contoh gangguan biasa yang mempengaruhi sistem ini termasuk kanser pituitari dan hipopituitarisme
Dalam sistem pembiakan lelaki, ketidaksuburan mungkin disebabkan oleh:
- Penyumbatan saluran pembiakan menyebabkan ketidakfungsian dalam pengeluaran air mani. Penyumbatan ini boleh berlaku dalam tiub yang membawa air mani (seperti saluran ejakulasi dan vesikel mani). Tersumbat biasanya disebabkan oleh kecederaan atau jangkitan pada saluran kemaluan.
- Gangguan hormon yang membawa kepada keabnormalan dalam hormon yang dihasilkan oleh kelenjar pituitari, hipotalamus dan testis. Hormon seperti testosteron mengawal pengeluaran sperma. Contoh gangguan yang mengakibatkan ketidakseimbangan hormon termasuk kanser pituitari atau testis.
- Kegagalan testis untuk menghasilkan sperma. contohnya disebabkan varikokel atau rawatan perubatan yang merosakkan sel penghasil sperma (seperti kemoterapi).
- Fungsi dan kualiti sperma yang tidak normal. Keadaan atau situasi yang menyebabkan bentuk abnormal (morfologi) dan pergerakan (motilitas) sperma memberi kesan negatif kepada kesuburan. Sebagai contoh, penggunaan steroid anabolik boleh menyebabkan parameter air mani yang tidak normal seperti kiraan dan bentuk sperma.
Selain itu, faktor persekitaran dan gaya hidup seperti merokok, pengambilan alkohol yang berlebihan dan obesiti boleh menjejaskan kesuburan.
Di samping itu, pendedahan kepada bahan pencemar dan toksin alam sekitar boleh menjadi toksik secara langsung kepada gamet (telur dan sperma), mengakibatkan bilangannya berkurangan dan kualiti yang tidak baik, yang membawa kepada ketidaksuburan.
Mandul Selepas Melahirkan Anak?
Kemandulan sekunder adalah ketidakupayaan untuk mengandung anak atau mengandung hingga cukup bulan selepas melahirkan anak sebelum ini.
Untuk mengklasifikasikan sebagai kemandulan sekunder, kelahiran sebelumnya mesti berlaku tanpa bantuan daripada ubat atau rawatan kesuburan, seperti persenyawaan in vitro.
Kemandulan sekunder biasanya didiagnosis selepas mencuba tidak berjaya untuk hamil selama enam bulan hingga setahun. Keadaan yang berkaitan adalah kehilangan kehamilan yang berulang di mana pesakit dan pasangan boleh hamil tetapi tidak dapat hamil hingga cukup bulan.
Kemandulan sekunder adalah sama biasa dengan kemandulan primer. Kemandulan sekunder boleh dikesan sama ada pada satu pasangan atau kedua-dua pasangan.
Kira-kira satu pertiga daripada kes berasal dari wanita dan kira-kira satu pertiga berasal dari lelaki. Dalam baki satu pertiga, puncanya adalah disebabkan oleh gabungan faktor atau tidak diketahui.
Peningkatan umur, komplikasi daripada kehamilan atau pembedahan sebelum ini, peningkatan berat badan, ubat-ubatan, penyakit kelamin, pengeluaran sperma terjejas, penyalahgunaan alkohol dan merokok adalah semua contoh ketidaksuburan sekunder pada wanita dan lelaki.
Apakah tanda-tanda kemandulan sekunder yang mungkin terjadi?
Jika seorang lelaki dan wanita berumur 35 tahun atau lebih muda telah melakukan hubungan seks tanpa perlindungan selama sekurang-kurangnya 12 bulan (atau enam bulan jika lebih tua daripada 35) tanpa hamil, mereka harus mengesyaki kemandulan sekunder.
Ini terutamanya terpakai kepada wanita yang berumur lebih daripada 30 tahun yang pernah mengalami penyakit radang pelvis, haid yang menyakitkan, kitaran haid yang tidak teratur atau keguguran dan kepada lelaki dengan jumlah sperma yang rendah.
Bila Perlu Jumpa Doktor
Masa untuk mendapatkan bantuan bergantung pada umur anda:
- Sehingga umur 35 tahun, kebanyakan doktor mengesyorkan mencuba untuk hamil sekurang-kurangnya setahun sebelum ujian atau rawatan
- Jika anda berumur antara 35 dan 40, bincangkan kebimbangan anda dengan doktor anda selepas enam bulan mencuba
- Jika anda berumur lebih daripada 40 tahun, doktor anda mungkin mencadangkan ujian atau rawatan dengan segera
- Doktor anda juga mungkin ingin memulakan ujian atau rawatan dengan segera jika anda atau pasangan anda mengetahui masalah kesuburan, atau jika anda mempunyai sejarah haid yang tidak teratur atau menyakitkan, penyakit radang pelvis, keguguran berulang, rawatan kanser atau endometriosis
Lelaki harus berjumpa dengan pembekal penjagaan kesihatan jika mereka mempunyai:
- Kiraan sperma yang rendah atau masalah lain dengan sperma
- Sejarah masalah testis, prostat atau seksual
- Menjalani rawatan untuk kanser
- Buah zakar kecil atau bengkak pada skrotum
- Orang lain dalam keluarga anda mengalami masalah kemandulan
Di theAsianparent Malaysia, penting bagi kami untuk membekalkan anda maklumat yang betul, penting dan tepat pada masanya. Tetapi ini tidak berfungsi sebagai alternatif untuk nasihat perubatan atau rawatan perubatan. theAsianparent Malaysia tidak bertanggungjawab terhadap mereka yang memilih untuk mengambil ubat berdasarkan maklumat daripada laman web kami. Jika anda mempunyai sebarang keraguan, kami mengesyorkan agar anda berunding dengan doktor anda untuk mendapatkan maklumat yang lebih jelas.
Peringatan: Anda tidak dibenarkan menyiar artikel ini di mana-mana laman web atau status Facebook yang lain, tanpa pemberian kredit dan pautan yang tepat lagi berfungsi pada artikel asal di laman theAsianparent Malaysia
Baca juga: Kebaikan Vitamin E Untuk Ibu Hamil, Ia Juga Boleh Tingkat Kesuburan Lelaki & Wanita
Baca juga: Test Kesuburan Untuk Tahu Waktu Subur, Guna Alat Uji Kesuburan Ini Sekiranya Sedang Mencuba Hamil
Baca juga: Kurma Nabi/Ajwa Mampu Meningkatkan Kesuburan!
Ada isu keibubapaan yang buat anda risau? Jom baca artikel atau tanya dan dapat terus jawapan dalam app theAsianparent kami! Download theAsianparent Community di iOS dan Android sekarang!
