Cacar Air (Chickenpox): Kenali Apa Itu Cacar Air, Cara Jangkitan & Rawatan Yang Berkesan

Cacar air atau dalam istilah perubatan dikenali sebagai varicella, adalah penyakit berjangkit yang disebabkan oleh virus varicella-zoster.

Penyakit ini biasanya dikenali dengan ruam gatal dan lepuh yang muncul di seluruh tubuh. Walaupun ia biasanya dianggap sebagai penyakit ringan, ia boleh membawa komplikasi serius, terutama pada individu dengan sistem imun yang lemah.

Apa Itu Jangkitan Cacar Air?

Cacar air, juga dikenali sebagai varicella, adalah jangkitan virus yang disebabkan oleh virus varicella-zoster. Ia adalah penyakit yang sangat mudah berjangkit dan biasanya menyerang kanak-kanak.

Cacar air dicirikan oleh ruam kulit yang gatal, demam, dan keletihan. Walaupun kebanyakan kes cacar air tidak serius, komplikasi boleh berlaku terutama pada bayi, orang dewasa, dan individu dengan sistem imun yang lemah.

Tanda Dan Gejala

• Demam, rasa tidak sihat, dan keletihan mungkin berlaku lima hari sebelum ruam muncul.
• Ruam bermula sebagai bintik kecil merah yang gatal (seperti jerawat) di seluruh badan, termasuk dalam mulut. Biasanya, ruam mula timbul di dada dan belakang, kemudian merebak ke muka, kepala, lengan, dan kaki.
• Dalam masa 24 jam, bintik-bintik tersebut berubah menjadi lepuh air (blister), yang kemudian pecah, kering, dan membentuk keruping dalam tempoh 4 hingga 5 hari.
• Bintik-bintik baru terus muncul selama lima hari, dan keseluruhan ruam biasanya mengambil masa kira-kira dua minggu untuk hilang sepenuhnya.

Berapa Lama Tempoh Jangkitan

Anak akan mula menunjukkan tanda-tanda cacar air dalam tempoh 10 hingga 21 hari selepas terdedah kepada seseorang yang dijangkiti.

Cacar air boleh merebak 1 hingga 2 hari sebelum ruam kelihatan sehingga semua ruam kering sepenuhnya. Walaupun kebanyakan kanak-kanak mengalami jangkitan yang ringan, cacar air boleh menjadi lebih serius bagi orang dewasa, remaja, serta bayi di bawah umur satu tahun.

Biasanya, jangkitan cacar air memberikan imuniti seumur hidup. Namun begitu, virus ini boleh kekal tersembunyi dalam tubuh dan berulang sebagai kayap (shingles) pada masa dewasa, dan kadangkala juga menyerang kanak-kanak.

Kayap disebabkan oleh pengaktifan semula virus varicella-zoster yang tidak aktif dalam saraf selepas jangkitan cacar air.

Apakah Komplikasinya?

Walaupun kebanyakan kes cacar air adalah ringan, ia boleh menyebabkan beberapa komplikasi, terutama pada individu berisiko tinggi. Komplikasi termasuk:

1. Jangkitan Kulit: Lepuh cacar air yang pecah boleh dijangkiti oleh bakteria, menyebabkan masalah kulit yang lebih serius.
2. Radang Paru-paru (Pneumonia): Bagi sesetengah individu, cacar air boleh menyebabkan pneumonia, terutama dalam kalangan dewasa.
3. Encephalitis (Keradangan Otak): Walaupun jarang, cacar air boleh menyebabkan keradangan otak, yang boleh menjadi sangat serius.
4. Dehidrasi: Demam dan kehilangan cecair akibat lepuh boleh menyebabkan dehidrasi.
5. Sindrom Reye: Komplikasi jarang berlaku yang dikaitkan dengan penggunaan aspirin pada kanak-kanak yang menghidap cacar air.

Rawatan Chickenpox

Rawatan cacar air bergantung kepada gejala yang dialami. Berikut adalah beberapa langkah untuk merawat jangkitan ini:

1. Ubat untuk Demam dan Sakit: Ubat seperti paracetamol boleh digunakan untuk meredakan demam dan ketidakselesaan. Aspirin tidak digalakkan kerana ia boleh menyebabkan sindrom Reye.
2. Antihistamin: Ubat ini boleh digunakan untuk mengurangkan rasa gatal.
3. Mandi dengan Oatmeal: Mandi air suam yang dicampur dengan oatmeal atau baking soda dapat membantu mengurangkan rasa gatal.
4. Minum Banyak Air: Minuman yang banyak adalah penting untuk mengelakkan dehidrasi.
5. Ubat Antivirus: Dalam kes yang lebih serius, terutama bagi individu yang berisiko tinggi seperti mereka dengan sistem imun lemah, doktor mungkin memberi ubat antivirus seperti acyclovir.

Cara Mencegah Chickenpox

Langkah paling berkesan untuk mencegah cacar air adalah melalui vaksin varicella. Vaksin ini sangat berkesan dan selamat serta disyorkan bagi kebanyakan kanak-kanak dan orang dewasa yang belum pernah dijangkiti cacar air. Berikut adalah langkah pencegahan cacar air:

1. Vaksinasi:
   • Kanak-kanak biasanya menerima vaksin pertama cacar air ketika berusia 12 hingga 15 bulan, dan dos kedua antara usia 4 hingga 6 tahun.
   • Orang dewasa yang belum dijangkiti cacar air dan belum divaksin boleh mendapatkan vaksin tersebut.
2. Elakkan Kontak dengan Individu yang Dijangkiti: Jauhi orang yang sedang mengalami cacar air untuk mengurangkan risiko penularan virus.
3. Kuarantin di Rumah: Jika seseorang dalam rumah dijangkiti cacar air, adalah penting untuk mengurung diri di rumah sehingga semua lepuh cacar air kering untuk mengelakkan penyebaran virus.
4. Amalkan Kebersihan: Mencuci tangan dengan kerap dan menjaga kebersihan diri dapat membantu mengurangkan risiko penularan virus.

Berapa Lama Perlu Kuarantin?

Jika anda dijangkiti penyakit ini, pengasingan disyorkan sehingga semua lepuh kering yang biasanya mengambil masa kira-kira 5 hingga 7 hari dari apabila ruam mula-mula muncul.

Cacar air berjangkit dari 1-2 hari sebelum ruam muncul sehingga semua lepuh telah kering dan membentuk kudis.

Adalah penting untuk mengelakkan hubungan rapat dengan individu yang terdedah pada masa ini, seperti bayi baru lahir, wanita hamil atau mereka yang mempunyai sistem imun lemah.

Cara Penyembuhan Yang Cepat

Walaupun tiada cara untuk menghilangkan cacar air serta-merta, terdapat beberapa langkah yang boleh anda ambil untuk membantu mengurangkan gejala dan mempercepatkan pemulihan:

1. Rehat Dan Penghidratan

Dapatkan banyak rehat untuk menyokong sistem imun anda. Minum banyak cecair seperti air dan teh herba untuk kekal terhidrat dan membuang toksin.

2. Antihistamin

Antihistamin yang dijual bebas seperti diphenhydramine (Benadryl) boleh membantu mengurangkan kegatalan. Bagi kanak-kanak, berunding dengan doktor tentang antihistamin yang sesuai.

3. Losyen Calamine dan Gel Penyejuk

Sapukan losyen calamine atau gel penyejuk yang mengandungi mentol atau aloe vera untuk melegakan kegatalan. Ini boleh menenangkan kulit dan memberikan kelegaan sementara daripada ketidakselesaan.

4. Mandi Sejuk

Mandi air sejuk dengan soda penaik, oatmeal yang belum dimasak, atau oatmeal koloid untuk mengurangkan kegatalan dan mengurangkan keradangan. Elakkan air panas kerana ia boleh memburukkan lagi kegatalan.

5. Elakkan Menggaru

Menggaru boleh menyebabkan parut dan jangkitan. Potong kuku pendek atau pertimbangkan untuk memakai sarung tangan, terutamanya untuk kanak-kanak, untuk mengelakkan kerosakan kulit.

6. Pakaian Longgar Dan Lembut

Memakai pakaian kapas yang longgar dan bernafas boleh mengurangkan kerengsaan pada kulit dan mengelakkan ketidakselesaan selanjutnya.

7. Ubat Antivirus

Bagi mereka yang berisiko tinggi mengalami komplikasi (seperti orang dewasa, wanita hamil atau individu yang lemah imun), doktor mungkin menetapkan ubat antivirus seperti acyclovir. Ini berfungsi paling baik apabila diambil pada awal penyakit, sebaik-baiknya dalam masa 24 jam selepas ruam muncul.

8. Paracetamol Untuk Demam

Gunakan paracetamol (acetaminophen) untuk mengurangkan demam dan ketidakselesaan. Elakkan aspirin, kerana ia dikaitkan dengan sindrom Reye, keadaan yang berpotensi serius pada kanak-kanak dengan jangkitan virus.

9. Antiseptik Topikal

Sapukan antiseptik topikal ringan untuk mengelakkan jangkitan jika lepuh pecah, membantu menggalakkan penyembuhan lebih cepat dan mengurangkan risiko parut.

10. Makan Makanan Kaya Nutrien

Makan makanan seimbang yang kaya dengan vitamin A, C, D, dan E untuk membantu meningkatkan sistem imun, membantu pemulihan. Makanan seperti buah-buahan, sayur-sayuran, protein tanpa lemak, dan bijirin penuh boleh membantu.

Apa Yang Tidak Boleh Dimakan 

Semasa cacar air, adalah penting untuk mengelakkan makanan tertentu yang boleh memburukkan gejala atau pemulihan yang perlahan. Berikut adalah makanan yang perlu dielakkan:

1. Makanan Pedas: Makanan pedas boleh merengsakan lepuh di mulut dan tekak anda, menjadikannya tidak selesa untuk dimakan dan memburukkan lagi keradangan. Contoh: lada panas, sos pedas dan makanan berperisa tinggi.

2. Makanan Berasid: Makanan berasid boleh menyebabkan kerengsaan lebih lanjut pada lepuh di dalam mulut atau tekak. Contoh: buah sitrus (oren, limau, limau gedang), tomato dan produk berasaskan cuka.

3. Makanan Masin: Makanan tinggi natrium boleh merengsakan kudis mulut dan boleh memburukkan lagi ketidakselesaan.
Contoh: kerepek, kacang masin dan makanan ringan yang diproses.

4. Makanan Rangup atau Keras: Makanan keras dan rangup boleh memburukkan lagi lepuh di dalam mulut dan tekak, menjadikan makan menyakitkan. Contoh: keropok, roti bakar dan sayur-sayuran mentah.

5. Makanan Bergula: Makanan tinggi gula boleh menekan sistem imun, yang berpotensi melambatkan proses penyembuhan.
Contoh: gula-gula, kek, pastri dan minuman manis.

6. Makanan Bergoreng atau Berminyak: Makanan bergoreng atau berminyak sukar dihadam dan boleh menyebabkan anda berasa lebih lesu semasa sakit. Contoh: ayam goreng, kentang goreng dan daging berlemak.

7. Produk tenusu (dalam beberapa kes): Bagi sesetengah orang, tenusu boleh meningkatkan pengeluaran lendir, yang mungkin memburukkan lagi kesesakan jika anda mengalami selesema atau masalah pernafasan sekunder semasa cacar air.
Contoh: susu, keju, aiskrim.

Kesimpulannya, cacar air atau chickenpox adalah jangkitan virus yang biasanya ringan tetapi boleh menyebabkan komplikasi serius dalam beberapa kes.

Memahami tanda dan gejala cacar air serta cara menguruskannya adalah penting untuk menjaga kesihatan. Pencegahan melalui vaksinasi adalah langkah paling berkesan untuk melindungi diri dan orang lain daripada jangkitan ini.

Semoga artikel ini bermanfaat.

Peringatan: Anda tidak dibenarkan menyiar artikel ini di mana-mana laman web atau status Facebook yang lain, tanpa pemberian kredit dan pautan yang tepat lagi berfungsi pada artikel asal di laman theAsianparent Malaysia

Di theAsianparent Malaysia, penting bagi kami untuk membekalkan anda maklumat yang betul, penting dan tepat pada masanya. Tetapi ini tidak berfungsi sebagai alternatif untuk nasihat perubatan atau rawatan perubatan. theAsianparent Malaysia tidak bertanggungjawab terhadap mereka yang memilih untuk mengambil ubat berdasarkan maklumat daripada laman web kami. Jika anda mempunyai sebarang keraguan, kami mengesyorkan agar anda berunding dengan doktor anda untuk mendapatkan maklumat yang lebih jelas.

Baca juga:  Apa Itu Cacar Air & Kenapa Kita Perlu Melindungi Anak Daripadanya?

Baca juga:  Bintik-Bintik Merah Di Badan Anak: Cacar Air Atau Penyakit Tangan, Kaki dan Mulut?

Baca juga:  Kebenaran Tentang Cacar Air: Mitos & Fakta