Kehamilan membawa banyak perubahan fizikal dan hormon ibu mengandung. Walaupun kebanyakan perubahan ini sudah dijangka, beberapa masalah yang kurang dikenali boleh muncul seperti punca hidung tersumbat ketika hamil.
Hidung tersumbat boleh membuatkan anda rasa terganggu dan sukar bernafas dengan baik. Hidung tersumbat disebabkan oleh kehamilan dikenali sebagai Rhinitis kehamilan, yang mengakibatkan anda mengalami hidung tersumbat, hidung berair, bersin dan gatal-gatal.
Punca hidung tersumbat
Berbeza dengan rinitis alergi yang dicetuskan oleh alergen, rinitis semasa hamil kebanyakannya disebabkan oleh perubahan hormon yang dialami oleh wanita semasa mengandung.
Biasanya, ia terjadi semasa trimester kedua dan mungkin berterusan sehingga bersalin atau pulih sejurus selepas kelahiran.
Memahami punca hidung tersumbat atau rinitis semasa hamil adalah penting untuk menguruskan dan mengurangkan simptom dengan berkesan.
Beberapa punca hidung tersumbat ketika hamil adalah:
- Hormon ketika hamil: Tahap hormon yang tinggi, terutamanya estrogen dan progesteron, boleh menyebabkan peningkatan aliran darah ke membran mukus yang melapisi saluran hidung. Perubahan hormon ini boleh mengakibatkan pembengkakan dan saluran hidung tersumbat, membuatkan ibu hamil lebih sukar untuk bernafas dengan bebas.
- Peningkatan aliran darah: Peningkatan aliran darah boleh menyebabkan pembengkakan saluran darah dalam hidung, yang menjadi punca hidung tersumbat.
- Perubahan sistem imun: Kehamilan boleh mengubah tindak balas sistem imun, menjadikan wanita hamil lebih mudah mendapat jangkitan saluran pernafasan. Jangkitan virus atau bakteria boleh memburukkan gejala hidung tersumbat.
- Alergi dan masalah sedia ada: Sesetengah wanita hamil mungkin sudah mempunyai alergi atau masalah kesihatan sedia ada boleh menyebabkan mereka cenderung mengalami hidung tersumbat. Dalam kes-kes seperti ini, kehamilan boleh memburukkan lagi simptom.
Tanda rinitis ketika hamil
Rinitis semasa hamil boleh menyebabkan pelbagai gejala, yang mungkin berbeza bagi setiap wanita. Simptom biasa termasuk:
- Hidung tersumbat: Simptom utama rinitis semasa hamil adalah hidung tersumbat. Ia boleh membuatkan anda sukar untuk bernafas melalui lubang hidung.
- Hidung berair: Ramai wanita yang mengalami rinitis semasa hamil mengalami hidung berair berterusan, yang boleh mengganggu.
- Bersin: Bersin dengan kerap adalah simptom rinitis kehamilan yang biasa, sering dipicu oleh kerengsaan hidung.
- Titisan hidung: Titisan hidung berlaku apabila lebihan lendir yang dihasilkan dalam saluran hidung mengalir ke bahagian belakang tekak. Ini boleh menyebabkan batuk, sakit tekak atau rasa ingin membersihkan kerongkong.
- Mata gatal atau berair: Sesetengah wanita juga mungkin mengalami mata gatal atau berair sebagai sebahagian daripada gejala rinitis.
Bila rinitis ketika hamil terjadi
Menurut laman Pregnancy, Birth and Baby, walaupun rhinitis kehamilan boleh berlaku pada bila-bila masa semasa kehamilan anda, ia adalah yang paling biasa semasa trimester pertama.
Gejala boleh bertahan sekurang-kurangnya 6 minggu. Berita baiknya ialah ia biasanya hilang dalam masa 2 minggu selepas kelahiran bayi anda.
Hidung tersumbat sebelah
Hidung tersumbat sebelah boleh terjadi kepada sesiapa sahaja, termasuklah ibu mengandung. Antara punca hidung tersumbat adalah:
- Tekanan Rahim: Pertumbuhan rahim yang sedang berkembang boleh menyebabkan tekanan saluran darah dan tisu di sekeliling hidung. Ini juga boleh menyebabkan hidung tersumbat.
- Alahan: Sesetengah wanita hamil mungkin mengalami alahan atau tindak balas alahan yang menyebabkan hidung tersumbat sebelah. Pencemaran udara atau alergen dalam persekitaran juga mungkin memainkan peranan.
Berikut cara untuk melegakan masalah hidung tersumbat:
- Gunakan pelembap udara: Menggunakan pelembap di dalam bilik tidur anda boleh meningkatkan kelembapan di udara dan membantu melegakan hidung tersumbat.
- Bersihkan hidung menggunakan larutan garam: Membilas hidung dengan larutan garam (garam dan air) boleh membantu membersihkan lendir dan melegakan kesesakan.
- Tidur dengan kepala ditinggikan: Meninggikan kepala anda dengan menggunakan bantal tambahan semasa tidur boleh membantu mengurangkan hidung tersumbat sebelah semasa tidur.
- Elakkan alergen: Jika anda mempunyai alahan, cuba elakkan pendedahan kepada alergen yang mencetuskan halangan hidung anda.
Cara hilangkan hidung tersumbat di rumah
Cara hilangkan hidung tersumbat dapat melegakan simptom dan meningkatkan keselesaan ibu mengandung.
Berikut beberapa cara hilangkan hidung tersumbat yang boleh anda cuba di rumah:
- Penyedutan wap: Menyedut wap boleh membantu melembapkan dan melegakan saluran hidung yang merengsa. Didihkan periuk air, keluarkan dari dapur, dan sandarkan di atasnya dengan tuala yang dibalut di atas kepala anda untuk memerangkap wap. Tarik nafas dalam-dalam selama beberapa minit.
- Penghidratan: Minum banyak cecair untuk kekal terhidrasi dengan baik. Air dan sup jernih boleh membantu menipiskan lendir dan memudahkan untuk dikeluarkan.
- Pelembap: Menggunakan pelembap di dalam bilik tidur anda boleh menambahkan kelembapan ke udara dan menghalang saluran hidung anda daripada kering, terutamanya pada waktu malam.
- Madu dan lemon: Campurkan satu sudu teh madu dan jus setengah lemon dalam air suam. Campuran ini boleh melegakan sakit tekak dan membantu melegakan kesesakan.
- Teh halia: Halia mempunyai sifat anti-radang dan boleh membantu mengurangkan kesesakan. Buat teh halia dengan mereneh hirisan halia segar dalam air panas selama 10-15 minit.
- Mandian hangat: Mandi air hangat boleh membantu melegakan dan melonggarkan lendir, menjadikan anda lebih mudah untuk bernafas.
Cara elakkan hidung tersumbat semasa tidur
Hidung tersumbat semasa tidur boleh menjadi sangat tidak selesa dan mengganggu tidur anda. Nasib baik, terdapat beberapa langkah yang boleh anda ambil untuk mengelakkan hidung tersumbat semasa tidur:
- Tidur dengan Kepala Ditinggikan: Meninggikan kepala anda semasa tidur atau menggunakan tilam yang sesuai boleh membantu mengurangkan hidung tersumbat. Posisi ketika tidur ini membantu menggalakkan aliran udara yang lebih baik melalui saluran hidung.
- Gunakan humidifier: Menggunakan pelembap udara (humidifier) di dalam bilik tidur boleh meningkatkan kelembapan udara. Ini membantu mengelakkan hidung anda daripada menjadi terlalu kering dan boleh mengurangkan risiko hidung tersumbat.
- Minum air mencukupi: Pastikan anda minum air yang mencukupi sepanjang hari bagi membantu mencegah hidung menjadi kering dan lendir menjadi tebal, yang boleh menyebabkan hidung tersumbat.
- Kurangkan alergen: Jika anda mempunyai alahan yang menyebabkan hidung tersumbat, cuba elakkan alergen tersebut di dalam bilik tidur anda. Ini mungkin termasuk membersihkan habuk dan menghalang haiwan peliharaan berbulu daripada memasuki bilik tidur.
Urutan hidung tersumbat dewasa
Terdapat beberapa jenis teknik urutan hidung tersumbat dewasa yang boleh membantu mengurangkan ketegangan dalam saluran hidung, meningkatkan aliran darah ke kawasan tersebut dan menggalakkan pengaliran lendir.
Berikut adalah beberapa teknik dan urutan hidung tersumbat dewasa:
1. Urut dahi:
- Gunakan kedua-dua ibu jari anda dan letakkan di antara kening.
- Tekan perlahan-lahan secara berterusan ke bawah dan keluar jauh dari hidung
- Ulang beberapa kali, gunakan tahap tekanan yang selesa.
2. Urutan hidung
- Gunakan ibu jari anda dan letakkannya pada kedua-dua belah hidung anda.
- Buat pergerakan bulat kecil ke luar dengan lembut.
- Ini membantu merangsang aliran darah di sekitar hidung.
3. Urut pipi
- Letakkan tangan pada kedua-dua pipi anda. Gerakkan tangan secara membulat ke atas dan ke luar.
- Tekan perlahan-lahan dan berterusan.
4. Urut rahang bawah
- Letakkan dua jari di bawah rahang anda. Gerakkan jari dalam gerakan bulat ke atas dan keluar, jauh dari dagu.
- Tekan perlahan-lahan dan berterusan.
5. Urutan Tengkuk
- Gunakan tangan anda untuk meregang dan mengurut leher secara perlahan-lahan, terutamanya di kawasan tengkuk dan belakang telinga.
- Ini membantu mengurangkan ketegangan yang mungkin menjejaskan aliran lendir.
Bila perlu jumpa doktor
Berjumpa doktor jika anda mengalami hidung tersumbat semasa hamil adalah penting untuk memastikan keselamatan anda dan bayi dalam kandungan.
Walau bagaimanapun, terdapat beberapa situasi di mana anda perlu berjumpa doktor dengan segera:
- Hidung Tersumbat Teruk: Jika hidung tersumbat sangat teruk hingga menyukarkan anda bernafas, ini boleh memberi tekanan tambahan pada badan dan janin. Anda perlu mendapatkan nasihat doktor untuk mengatasi masalah ini.
- Hidung Tersumbat Berterusan: Jika hidung tersumbat berterusan selama beberapa minggu atau lebih, ini mungkin bukan masalah biasa dan memerlukan penilaian doktor.
- Demam dan Gejala Jangkitan: Jika anda mengalami demam, lelehan hidung berwarna hijau atau kuning, sakit tekak yang teruk, atau gejala jangkitan lain seperti batuk dan kesukaran bernafas, anda perlu segera berjumpa doktor. Ini mungkin menunjukkan jangkitan yang memerlukan rawatan.
- Alahan Teruk: Jika anda mengalami simptom alahan yang teruk, seperti hidung tersumbat, gatal-gatal, bengkak dan sesak nafas, anda mungkin perlu berjumpa doktor untuk mengenal pasti alergen yang mencetuskan tindak balas alahan dan menerima rawatan yang sesuai.
Semoga artikel ini bermanfaat.
Peringatan: Anda tidak dibenarkan menyiar artikel ini di mana-mana laman web atau status Facebook yang lain, tanpa pemberian kredit dan pautan yang tepat lagi berfungsi pada artikel asal di laman theAsianparent Malaysia
Baca juga: Vitamin Untuk Ibu Mengandung: Jenis Vitamin Terbaik, Cara Pengambilan & Kepentingan
Baca juga: Aktiviti Bersukan Ketika Hamil: Faedah Bersukan & Jenis Sukan Mengikut Trimester Kehamilan
Baca juga: Perut Mengeras Ketika Hamil Mengikut Trimester: Punca, Tanda & Cara Mengatasi