Sawan Demam (Febrile Convulsions): Apa Perlu Buat Jika Anak Kena Sawan, Rawatan & Kesan

Sawan demam atau febrile convulsions adalah kejadian yang menakutkan bagi ibu ayah apabila anak-anak mereka mengalaminya.

Sawan ini biasanya berlaku ketika anak demam panas. Ia amat membimbangkan kerana ia boleh berlaku secara tiba-tiba dan menimbulkan panik pada ibu ayah kali pertama berdepan masalah ini.

Apa Itu Sawan Demam?

Sawan demam ialah sawan pada kanak-kanak yang disebabkan oleh demam. Demam selalunya disebabkan oleh jangkitan. Sawan berlaku pada kanak-kanak masih kecil, sihat yang mempunyai perkembangan normal dan tidak mempunyai sebarang gejala neurologi sebelum ini.

Sawan demam adalah sawan yang berlaku pada bayi dan kanak-kanak kecil, biasanya antara umur 6 bulan dan 5 tahun.

Ia boleh menakutkan apabila anak mengalami sawan. Namun, sawan ini biasanya tidak berbahaya, hanya berlangsung beberapa minit, dan biasanya tidak menunjukkan masalah kesihatan yang serius.

Tanda-Tanda Sawan

Gejala utama sawan  ialah berlakunya sawan semasa demam. Kejang ini boleh berbeza-beza dalam keparahan dan gejala tetapi biasanya termasuk:

• Tidak sedarkan diri
• Kekakuan atau ketegaran otot
• Pergerakan tangan dan kaki yang tersentak 
• Mata membulat
• Berbuih mulut
• Pemberhentian sementara pernafasan (jarang berlaku)

Adalah penting untuk ambil perhatian bahawa kanak-kanak mungkin mengalami jenis sawan yang berbeza, dan tidak semua sawan menunjukkan dengan cara yang sama.

Jenis Sawan Pada Anak

Sawan ketika demam boleh dikategorikan kepada dua jenis utama: sawan demam biasa dan sawan demam kompleks.

1. Sawan Demam Biasa: Ini adalah jenis sawan yang berlaku kurang daripada lima minit, tidak berulang dalam tempoh 24 jam, dan tidak mengakibatkan sebarang kerosakan neurologi berpanjangan.
2. Sawan Demam Kompleks: Sawan ini dicirikan oleh tempoh yang lebih lama (lebih daripada 15 minit), ciri fokus atau berbilang episod dalam tempoh 24 jam. Walaupun selalunya tidak berbahaya, sawan demam kompleks mungkin membawa risiko komplikasi neurologi jangka panjang atau epilepsi yang lebih tinggi.

Diagnosis

Mendiagnosis sawan demam biasanya melibatkan semakan sejarah perubatan yang menyeluruh dan pemeriksaan fizikal oleh doktor.

Mereka akan bertanya tentang simptom kanak-kanak, sejarah perubatan, dan sebarang penyakit atau demam baru-baru ini. Ujian diagnostik, seperti ujian darah atau kajian pengimejan, mungkin dipertimbangkan untuk menolak kemungkinan penyebab sawan lain atau menilai penyakit yang mendasari.

Punca

Biasanya, suhu badan yang lebih tinggi daripada biasa menyebabkan sawan ketika demam. Walaupun demam suhu rendah juga boleh mencetuskan sawan.

1. Jangkitan: Demam yang mencetuskan sawan biasanya disebabkan oleh jangkitan virus, dan jarang disebabkan oleh jangkitan bakteria. Virus selesema (influenza) dan virus yang menyebabkan roseola, selalunya disertai dengan demam panas paling kerap dikaitkan dengan sawan.
2. Selepas Vaksinasi: Risiko sawan mungkin meningkat selepas beberapa vaksinasi kanak-kanak. Ini termasuk vaksin difteria, tetanus dan pertusis dan vaksin campak-beguk-rubella. Seorang kanak-kanak boleh mengalami demam rendah selepas vaksinasi. 
3. Faktor Genetik: Kanak-kanak yang mempunyai sejarah keluarga mengalami sawan berkemungkinan besar turut mengalaminya.
4. Umur: Sawan adalah yang paling biasa berlaku pada kanak-kanak berumur antara 6 bulan dan 5 tahun, mungkin disebabkan oleh ketidakmatangan otak mereka yang sedang berkembang.

Punca Sawan Tanpa Demam

Sawan tanpa demam pada kanak-kanak adalah keadaan yang jarang berlaku, tetapi ia boleh menakutkan ibu bapa. Berikut adalah beberapa punca sawan tanpa demam:

• Epilepsi: Ini adalah keadaan di mana otak mengalami gangguan yang menyebabkan sawan.
• Masalah Otak: Beberapa keabnormalan atau masalah otak, seperti keabnormalan kongenital atau gangguan perkembangan boleh menyebabkan sawan.
• Jangkitan Di Otak: Jangkitan seperti meningitis atau ensefalitis boleh meradang otak dan menyebabkan sawan.
• Kecederaan Kepala: Kecederaan kepala boleh menjejaskan fungsi otak dan mencetuskan sawan pada kanak-kanak.
• Gangguan Metabolik: Masalah dengan paras gula dalam darah atau elektrolit dalam badan juga boleh menjadi punca sawan.
• Kesan Ubat: Sesetengah ubat atau bahan tertentu boleh menyebabkan sawan pada kanak-kanak.
• Tumor Otak: Tumor di dalam otak boleh memberi tekanan pada otak dan menyebabkan sawan.

Tindakan Ibu Ayah: Cara Menghilangkan Sawan Anak

Apabila kanak-kanak mengalami sawan, ia boleh menjadi pengalaman panik pada ibu ayah. Mengetahui perkara yang perlu dilakukan sebelum, semasa, dan selepas sawan demam adalah penting untuk memastikan kesejahteraan kanak-kanak.

Cara Menghilangkan Sawan- Sebelum Sawan:

1. Didik Diri Sendiri: Ibu ayah perlu mendidik diri sendiri tentang sawan termasuk punca, gejala dan pengurusannya. Ia dapat membantu anda berdepan detik cemas ini dengan tenang.
2. Pantau Suhu Anak: Sentiasa pantau suhu anak dengan teliti, terutamanya ketika mereka sakit. Pemeriksaan suhu yang kerap boleh membantu mengenal pasti risiko demam lebih awal dan membolehkan ibu bapa mengambil tindakan bagi mencegah sawan.
3. Ikut Nasihat Doktor: Jika anak mempunyai sejarah sawan atau faktor risiko lain, ikuti saranan doktor dalam menguruskan demam dan mencegah sawan. Ini mungkin termasuk pemberian ubat penurun demam.

Cara Menghilangkan Sawan- Ketika Sawan:

1. Kekal Tenang: Ibu bapa perlu kekal tenang dan tenang semasa anak sawan. Walaupun ia boleh menakutkan, ingat bahawa kebanyakan sawan demam adalah ringan dan biasanya sembuh dengan sendirinya.
2. Pastikan Keselamatan: Perlahan-lahan letakkan anak secara mengiring untuk mengelakkan tercekik dan memastikan saluran udara bersih. Keluarkan sebarang objek berdekatan yang boleh menyebabkan kecederaan semasa sawan.
3. Catat Masa: Catat tempoh anak sawan untuk memberikan maklumat yang tepat kepada doktor bagi memudahkan rawatan. Kebanyakan sawan demam berlangsung kurang daripada lima minit.
4. Jangan Sekat atau Ganggu: Elakkan menahan kanak-kanak atau cuba menghentikan sawan. Adalah penting untuk membiarkan sawan berjalan lancar sambil memastikan keselamatan si manja.
5. Pantau Pernafasan: Perhatikan pernafasan anak dan sebarang perubahan mereka. Jika si manja mengalami kesukaran bernafas atau sawan berlangsung lebih lama daripada lima minit, dapatkan rawatan hospital dengan segera.

Cara Menghilangkan Sawan- Selepas Sawan:

• Selesakan Kanak-kanak: Selepas sawan berakhir, berikan keselesaan pada si manja. Tawarkan pelukan lembut dan kata-kata yang menenangkan untuk membantu mereka berasa selamat.
• Pantau Tanda-tanda Vital: Teruskan memantau suhu, pernafasan dan keadaan keseluruhan kanak-kanak. Semak sebarang tanda penyakit atau jangkitan yang mungkin mencetuskan sawan.
• Dapatkan Pemeriksaan Doktor: Berjumpa doktor untuk menentukan sama ada penilaian atau rawatan lanjut diperlukan. Bergantung pada keadaan, doktor boleh mengesyorkan ujian tambahan atau pelarasan kepada pelan rawatan kanak-kanak.
• Penjagaan Susulan: Ikut arahan doktor dalam menguruskan demam si kecil dan mencegah sawan demam pada masa hadapan. Ibu ayah hendaklah menghadiri temu janji susulan seperti yang dijadualkan untuk memantau perkembangan kanak-kanak dan menangani sebarang kebimbangan.

Bila Perlu Jumpa Doktor

Berjumpa dengan doktor secepat mungkin selepas sawan demam pertama anak anda, walaupun ia berlanjutan hanya beberapa saat.

Hubungi ambulans untuk membawa anak anda ke bilik kecemasan jika sawan berlarutan lebih daripada lima minit atau disertai dengan:

• Muntah-muntah
• Leher yang kaku
• Masalah pernafasan
• Mengantuk yang melampau

Perkara Yang Perlu Buat Ketika Anak Sawan

1. Semak masa sawan bermula dan berakhir
2. Melindungi kepala mereka dengan tangan anda atau sesuatu yang lembut
3. Keluarkan sebarang objek berbahaya yang berdekatan
4. Selepas sawan tamat, letakkan anak anda dalam kedudukan selesa dan pastikan tiada apa-apa dalam mulut atau tekak mereka yang boleh menjejaskan pernafasan mereka

Perkara Yang Perlu Dielakkan

1. Jangan gerakkan anak anda atau cuba pegang mereka di tempatnya
2. Jangan masukkan apa-apa ke dalam mulut anak anda
3. Jangan cuba menurunkan suhu anak dengan menanggalkan pakaiannya atau mandikan dengan air sejuk

Komplikasi

Secara amnya, sawan pada kanak-kanak tidak menyebabkan komplikasi jangka panjang dan biasanya berhenti dengan sendiri tanpa memerlukan rawatan perubatan khas.

Walau bagaimanapun dalam sesetengah kes, terutamanya jika sawan terjadi lebih lama atau berlaku berulang kali, mungkin terdapat komplikasi atau kesan jangka panjang yang perlu diambil kira.

Berikut adalah beberapa kemungkinan komplikasi sawan pada kanak-kanak:

• Kecederaan Fizikal: Semasa sawan, kanak-kanak mungkin mengalami kecederaan fizikal akibat terjatuh atau terlanggar objek berdekatan. Kecederaan ini boleh termasuk bibir berdarah, lebam, atau bahkan patah tulang.
• Asfiksia atau Gangguan Pernafasan: Semasa sawan, si kecil mungkin mengalami kesukaran bernafas atau tidak sedarkan diri yang boleh menyebabkan asfiksia atau kekurangan oksigen dalam badan. Ini boleh menjadi kecemasan perubatan dan memerlukan rawatan segera.
• Trauma Psikologi: Selalunya, anak dan ibu ayah berasa sangat takut dan tertekan semasa sawan. Pengalaman ini boleh menyebabkan trauma psikologi kepada kanak-kanak atau ibu bapa dan memerlukan sokongan kesihatan emosi dan mental.
• Perkembangan dan Kognitif: Anak sawan berulang atau berpanjangan boleh menjejaskan perkembangan kognitif dan bahasa kanak-kanak.
• Epilepsi: Walaupun kebanyakan kanak-kanak mengalami sawan demam tidak mengalami epilepsi pada masa hadapan, kanak-kanak yang mempunyai sejarah sawan demam kompleks atau faktor risiko lain mungkin mempunyai risiko yang lebih tinggi untuk mendapat epilepsi di kemudian hari.

Cara Mengelakkan Sawan Demam

Walaupun tidak mungkin untuk mencegah sawan demam sepenuhnya, terdapat langkah yang boleh diambil oleh ibu bapa untuk mengurangkan risiko atau meminimumkan kesan sawan:

1. Pantau suhu kanak-kanak dengan kerap, terutamanya ketika anak sakit.
2. Berikan ubat penurun demam, seperti acetaminophen atau ibuprofen mengikut arahan doktor
3. Pastikan kanak-kanak itu terhidrasi dengan baik
4. Pastikan anak mendapatkan rehat yang cukup semasa sakit
5. Pakai kanak-kanak dengan pakaian nipis dan pastikan suhu bilik selesa.
6. Pertimbang untuk menggunakan kipas atau kompres sejuk bagi membantu menurunkan suhu kanak-kanak jika perlu.

Semoga artikel ini bermanfaat.

Peringatan: Anda tidak dibenarkan menyiar artikel ini di mana-mana laman web atau status Facebook yang lain, tanpa pemberian kredit dan pautan yang tepat lagi berfungsi pada artikel asal di lamantheAsianparent Malaysia

Di theAsianparent Malaysia, penting bagi kami untuk membekalkan anda maklumat yang betul, penting dan tepat pada masanya. Tetapi ini tidak berfungsi sebagai alternatif untuk nasihat perubatan atau rawatan perubatan. theAsianparent Malaysia tidak bertanggungjawab terhadap mereka yang memilih untuk mengambil ubat berdasarkan maklumat daripada laman web kami. Jika anda mempunyai sebarang keraguan, kami mengesyorkan agar anda berunding dengan doktor anda untuk mendapatkan maklumat yang lebih jelas.

Baca juga: Pakar Kongsi Apa Yang Perlu Ibu Buat Bila Anak Kena Sawan, Yang Penting Jangan Panik

Baca juga: Anak Dah Ada Kasut Sekolah Baru? Ini 8 Kasut Sekolah Hitam Terbaik Yang Selesa Dan Trendy!

Baca juga: Cara Kira BMI Lelaki & Perempan, Bolehlah Tahu Berat Ideal Anda