Demam denggi adalah jangkitan virus bawaan nyamuk, menimbulkan ancaman besar kepada kanak-kanak di seluruh dunia. Sejak kebelakangan ini, kes demam denggi semakin meningkat di Malaysia. Namun tahukah anda tanda demam denggi bagi kanak-kanak?
Secara umumnya, bayi dan kanak-kanak berisiko tinggi jika mengalami demam denggi berbanding orang dewasa disebabkan oleh beberapa faktor. Antaranya adalah sistem imun kanak-kanak masih belum matang. Selain itu, kanak-kanak sering menghabiskan lebih banyak masa di luar rumah, meningkatkan kebarangkalian mengalami gigitan nyamuk aedes.
Dalam artikel ini, kami kongsikan panduan apa itu demam denggi, tanda demam denggi bagi kanak-kanak, komplikasi demam denggi dan rawatan.
Tanda Demam Denggi Bagi Kanak-Kanak
Apa Itu Demam Denggi
Demam denggi pada kanak-kanak atau orang dewasa terjadi disebabkan oleh virus denggi, yang tergolong dalam keluarga Flaviviridae.
Virus ini disebarkan oleh manusia melalui gigitan nyamuk Aedes betina yang dijangkiti, seperti Aedes aegypti dan Aedes albopictus.
Nyamuk ini dikatakan hidup subur di kawasan tropika dan subtropika, menjadikan kes demam denggi sebagai kebimbangan kesihatan yang lazim di kawasan ini.
Tanda Demam Denggi
Mengenali tanda demam denggi bagi kanak-kanak adalah penting bagi membolehkan si kecil mendapat rawatan dengan segera. Walaupun simptom boleh berbeza-beza, berikut adalah tanda demam denggi pada kanak-kanak yang biasa:
- Demam panas: Demam mendadak dan panas adalah salah satu tanda utama demam denggi pada kanak-kanak. Suhu badan boleh mencapai 39°C hingga 40°C.
- Sakit di belakang mata: Kanak-kanak mungkin mengadu sakit atau pedih di belakang mata, yang boleh menjadi tanda tipikal demam denggi.
- Sakit kepala yang teruk: Sakit kepala yang teruk boleh menjadi simptom demam denggi pada kanak-kanak.
- Sakit Sendi dan Otot: Kanak-kanak mungkin mengalami sakit sendi dan otot, menjadikannya sukar untuk bergerak atau menjalankan aktiviti.
- Pening dan muntah: Loya dan muntah boleh berlaku pada kanak-kanak yang dijangkiti demam denggi.
- Ruam: Walaupun ia tidak selalu muncul, sesetengah kanak-kanak boleh mengalami ruam kulit yang boleh muncul selepas beberapa hari demam.
- Sakit perut: Sakit di bahagian perut atau perut boleh menjadi petanda demam denggi, terutamanya di kawasan sekitar pusat.
- Pendarahan ringan: Sesetengah kanak-kanak mungkin mengalami pendarahan ringan, seperti gusi berdarah atau bintik merah kecil pada kulit (petechiae).
- Selera makan berkurangan: Kanak-kanak yang dijangkiti demam denggi mungkin hilang selera makan dan mengalami penurunan berat badan.
- Keletihan dan Kelemahan: Keletihan dan kelemahan yang melampau mungkin mengiringi demam denggi pada kanak-kanak.
Faktor Risiko
Demam denggi boleh menjejaskan individu dari semua peringkat umur, tetapi kanak-kanak selalunya lebih terdedah kepada bentuk penyakit yang teruk.
Beberapa faktor risiko menyumbang kepada kerentanan kanak-kanak kepada denggi dan komplikasinya. Berikut adalah beberapa faktor risiko utama berkaitan denggi pada kanak-kanak:
- Umur: Kanak-kanak yang lebih muda, terutamanya mereka yang berumur di bawah 15 tahun, mempunyai risiko yang lebih tinggi untuk denggi yang teruk. Ini mungkin disebabkan oleh fakta bahawa sistem imun mereka tidak berkembang sepenuhnya, menjadikan mereka lebih mudah terdedah kepada virus.
- Status Imuniti: Kanak-kanak yang sebelum ini tidak pernah terdedah kepada virus denggi berisiko tinggi mendapat jangkitan yang teruk. Sebaik sahaja seseorang telah dijangkiti dengan satu serotype virus, mereka membangunkan imuniti terhadap serotype tertentu itu tetapi tidak kepada yang lain. Jangkitan seterusnya dengan serotype yang berbeza meningkatkan risiko denggi yang teruk.
- Keadaan Kesihatan Sedia Ada: Kanak-kanak yang mempunyai keadaan kesihatan yang sedia ada, seperti asma atau penyakit kronik, mungkin berisiko lebih tinggi mendapat denggi. Kehadiran masalah kesihatan lain boleh melemahkan tindak balas imun dan meningkatkan kemungkinan komplikasi.
- Status Pemakanan: Kanak-kanak yang kekurangan zat makanan mungkin mempunyai sistem imun yang lemah, menjadikan mereka lebih terdedah kepada denggi. Pemakanan yang mencukupi adalah penting untuk mengekalkan tindak balas imun yang teguh.
- Tinggal di Kawasan Endemik: Kanak-kanak yang tinggal di kawasan endemik denggi menghadapi risiko pendedahan yang lebih tinggi kepada virus itu. Kehadiran nyamuk Aedes, yang menghantar virus denggi, di kawasan ini meningkatkan kemungkinan penularan.
- Kekurangan Kawalan Vektor: Langkah kawalan vektor yang tidak mencukupi dalam komuniti, seperti kekurangan program kawalan nyamuk atau sumber air bertakung yang menggalakkan pembiakan nyamuk, boleh meningkatkan risiko penularan denggi kepada kanak-kanak.
Bagaimana Demam Denggi Terjadi
Nyamuk Aedes yang menyebabkan penularan denggi biasanya aktif pada waktu siang. Apabila nyamuk yang dijangkiti menggigit seseorang, virus memasuki aliran darah, memulakan jangkitan.
Denggi tidak berjangkit secara langsung dari orang ke orang, tetapi nyamuk menjadi pembawa selepas menggigit individu yang dijangkiti.
Jenis Demam Denggi
- Demam Denggi ringan: Kanak-kanak yang mengalami demam denggi ringan mungkin mengalami simptom seperti selesema, dan penyakit itu selalunya tidak disedari atau tersalah diagnosis. Adalah penting bagi ibu bapa dan penjaga untuk berwaspada dan mendapatkan rawatan perubatan jika gejala berterusan atau bertambah teruk.
- Denggi Teruk (Demam Denggi Berdarah dan Sindrom Kejutan Denggi): Dalam sesetengah kes, denggi boleh berkembang kepada bentuk yang teruk, iaitu Demam Berdarah Denggi (DHF) dan Sindrom Kejutan Denggi (DSS). DHF dicirikan oleh pendarahan, penurunan dalam kiraan platelet, dan kebocoran plasma, manakala DSS melibatkan kebocoran plasma yang teruk membawa kepada kejutan.
Komplikasi Demam Denggi
Demam denggi kadangkala boleh menyebabkan masalah yang serius, terutamanya pada kanak-kanak. Berikut adalah beberapa komplikasi yang perlu diperhatikan oleh ibu bapa:
- Demam Denggi Berdarah (DHF): Ia adalah jenis denggi yang teruk yang boleh menyebabkan pendarahan, penurunan platelet (sel darah kecil yang membantu pembekuan), dan kebocoran cecair dari saluran darah. Tanda-tanda demam denggi berdarah termasuklah sakit perut yang teruk, anak muntah berterusan, pendarahan gusi atau hidung, dan bintik merah atau ungu kecil pada kulit. DHF berlaku apabila demam hilang, biasanya sekitar hari ketiga hingga ketujuh sakit. Ia memerlukan rawatan perubatan segera kerana boleh menjadi lebih teruk dengan cepat.
- Sindrom Kejutan Denggi (DSS): DSS adalah komplikasi yang paling serius. Ia menyebabkan penurunan mendadak dalam tekanan darah, yang membawa kepada kejutan. Tanda-tanda termasuk sakit perut yang teruk, nadi yang cepat dan lemah, kulit yang sejuk dan berpeluh, dan perubahan dalam kesedaran. Jika kanak-kanak menunjukkan tanda-tanda DSS, ia adalah kecemasan, dan mereka harus dibawa ke hospital dengan segera.
- Masalah organ: Denggi yang teruk boleh menjejaskan organ seperti hati dan jantung. Ujian darah mungkin menunjukkan tahap enzim hati lebih tinggi, yang bermaksud hati tidak berfungsi dengan baik. Jika kanak-kanak menghidap denggi mula mengalami sakit perut yang teruk, muntah berterusan, pendarahan, atau tanda-tanda kejutan, ibu bapa perlu segera membawanya ke hospital.
Kes Demam Denggi Di Malaysia Tahun 2023
Menurut Berita Harian, sebanyak 2,686 kes demam denggi dilaporkan bagi Minggu Epidemiologi (ME) ke-47 dari 19 November hingga 25 November lalu, peningkatan 314 kes atau 13.2 peratus berbanding 2,372 kes minggu sebelumnya.
Ketua Pengarah Kesihatan, Datuk Dr Muhammad Radzi Abu Hassan, berkata terdapat tiga kematian akibat komplikasi demam denggi dilaporkan bagi tempoh sama.
Katanya, jumlah kumulatif kes demam denggi yang dilaporkan sehingga ME ke-47 adalah sebanyak 108,429 kes berbanding 56,304 kes bagi tempoh sama tahun lalu, iaitu peningkatan sebanyak 52,125 atau 92.6 peratus.
"Sejumlah 83 kematian akibat komplikasi demam denggi dilaporkan sehingga kini berbanding 37 kematian bagi tempoh yang sama pada tahun lepas.
Diagnosis Demam Denggi Kanak-Kanak
Mendiagnosis denggi pada kanak-kanak melibatkan penilaian klinikal dan ujian makmal. Ujian darah, seperti tindak balas rantai polimerase (PCR) dan ujian serologi, membantu mengesahkan kehadiran virus denggi dan menentukan tahap keterukan jangkitan.
Cara Merawat Demam Denggi
Tiada rawatan antivirus khusus untuk demam denggi. Pengurusan perubatan tertumpu terutamanya pada mengurangkan simptom, mencegah komplikasi dan menyediakan penjagaan sokongan.
Cecair intravena boleh diberikan dalam kes yang teruk untuk menangani dehidrasi dan mengekalkan tekanan darah. Penghilang rasa sakit, seperti acetaminophen, biasanya digunakan untuk menguruskan demam dan kesakitan.
Berkesankah Cara Mencegah Denggi Dengan Semburan?
Lazimnya, orang kita cenderung menggunakan produk penyembur nyamuk untuk mengelakkan gigitan nyamuk termasuk jenis Aedes. Namun, tidak semua produk berkesan dan selamat untuk bayi dan kanak-kanak.
Justeru anda perlulah memilih produk mesra bayi dan kanak-kanak, iaitu diperbuat daripada bahan semula jadi seperti serai.
Khasiat Serai Mencegah Denggi
Serai atau lemongrass telah lama diketahui mempunyai sifat menghalau nyamuk. Sesetengah orang percaya bahawa serai boleh membantu mencegah gigitan nyamuk Aedes.
Walaupun serai mempunyai manfaat sebagai penghalau nyamuk semula jadi, perlu diingat bahawa manfaatnya dalam mencegah demam denggi masih dalam kajian dan belum dibuktikan secara saintifik.
Berikut ialah beberapa cara serai membantu mencegah demam denggi:
- Minyak Serai sebagai Penghalau: Minyak serai boleh dihasilkan dan digunakan sebagai penghalau semula jadi. Ada yang mencampurkan minyak serai dengan minyak kelapa atau minyak lain dan sapu pada kulit untuk menghalau nyamuk.
- Serai dalam Produk Penghalau Nyamuk: Sesetengah produk penghalau nyamuk komersial menggunakan minyak sitronella sebagai bahan aktif. Ini termasuk lilin, semburan atau losyen yang boleh digunakan untuk melindungi daripada gigitan nyamuk.
- Tanaman Serai Di Sekitar Rumah: Menanam tanaman serai di sekeliling rumah dapat membantu mengurangkan kehadiran nyamuk. Bau tumbuhan ini dipercayai dapat menghalau nyamuk.
- Semburan Serai Di Sekeliling: Membuat semburan serai dengan mencampurkan air dan minyak serai boleh digunakan untuk menyembur kawasan sekitar terutamanya tempat yang sering didiami nyamuk.
Cara Mengelakkan Demam Denggi Pada Kanak Kanak
Mencegah demam denggi bagi kanak-kanak melibatkan beberapa langkah pencegahan yang mudah dan berkesan. Berikut adalah beberapa cara melindungi kanak-kanak daripada risiko demam denggi:
#1. Elakkan Gigitan Nyamuk
- Penggunaan Ubat Nyamuk: Gunakan ubat nyamuk yang sesuai untuk kanak-kanak. Pastikan produk ini selamat dan menepati garis panduan umur kanak-kanak.
- Pakai Pakaian Pelindung: Pakai pakaian yang menutupi seluruh badan anda, terutamanya ketika berada di luar rumah, terutamanya pada waktu nyamuk Aedes aktif.
#2. Menjaga Kebersihan Kawasan Rumah
- Elakkan genangan air: Pastikan tiada lopak air di sekeliling rumah, kerana lopak air adalah tempat yang sesuai untuk nyamuk membiak.
- Bersihkan Tempat Berpotensi: Keluarkan tempat yang boleh menjadi tempat pembiakan nyamuk, seperti pasu bunga yang berisi air atau bekas lain.
#3. Penggunaan Kelambu
Gunakan kelambu semasa tidur: Pastikan anak tidur di tempat yang dilindungi oleh kelambu untuk mengelakkan gigitan nyamuk pada waktu malam.
#4. Menanam Tumbuhan Penghalau Nyamuk
Tanam tanaman seperti serai atau lavender di sekeliling rumah, kerana beberapa tumbuhan ini boleh membantu menghalau nyamuk.
Kesimpulannya, demam denggi bagi kanak-kanak adalah masalah kesihatan yang memerlukan kerjasama komuniti profesional kesihatan dan kerajaan.
Dengan memahami punca, simptom dan komplikasi yang berpotensi denggi, serta melaksanakan langkah pencegahan dan rawatan yang berkesan, kita boleh berusaha ke arah mengurangkan risiko penyakit bawaan nyamuk pada kanak-kanak di seluruh dunia.
Semoga artikel ini bermanfaat.
Peringatan: Anda tidak dibenarkan menyiar artikel ini di mana-mana laman web atau status Facebook yang lain, tanpa pemberian kredit dan pautan yang tepat lagi berfungsi pada artikel asal di laman theAsianparent Malaysia
Baca juga: Bila Anak Demam, Lakukan Perkara Ini. Jangan Letak Tuala Basah Pada Dahi Anak!
Baca juga: Tanda Demam Denggi Pada Ibu Mengandung, Jika Alami Salah Satu Tanda Ini Segeralah Ke Hospital
Baca juga: Penawar Demam Denggi Dari Daun Betik Berhasil Tingkat Platelet Darah,Tapi Harus Hati-Hati Jika Hamil