Penyakit buah pinggang adalah masalah kesihatan yang serius melibatkan kerosakan pada struktur dan fungsi buah pinggang. Walau bagaimanapun tidak ramai tahu dan peka akan tanda sakit buah pinggang pada peringkat awal.
Secara umumnya, organ buah pinggang memainkan peranan penting dalam menyingkirkan sisa-sisa dan toksin dari tubuh, serta mengawal keseimbangan air dan elektrolit.
Dalam artikel ini, kita akan menjelaskan apa itu buah pinggang, tanda sakit buah pinggang, penyebab penyakit buah pinggang dan cara mencegahnya sejak dari awal.
Isi Kandungan
Tanda Sakit Buah Pinggang
Pengenalan Apa Itu Buah Pinggang
Salah satu organ penting dalam setiap tubuh manusia ialah buah pinggang. Setiap individu diberikan dua buah pinggang berbentuk kacang sebesar tapak tangan yang mempunyai pelbagai fungsi antaranya:
- Menapis sisa dan sisa metabolik dari badan.
- Mengawal keseimbangan cecair.
- Kawal tekanan darah.
- Menghasilkan sel darah merah.
- Menjaga kesihatan tulang.
- Mengawal kadar garam dan mineral
- Mengekalkan paras hemoglobin dalam darah.
Penyakit buah pinggang terjadi apabila terdapat kerosakan pada salah satu atau kedua-dua buah pinggang. Fungsi buah pinggang yang terjejas boleh mengakibatkan penumpukan sisa-sisa metabolik dalam darah, ketidakseimbangan elektrolit, serta masalah tekanan darah.
Secara beransur-ansur, penyakit buah pinggang boleh menyebabkan kegagalan buah pinggang yang memerlukan rawatan dialisis atau transplantasi.
Golongan Berisiko Sakit Buah Pinggang
Beberapa golongan mempunyai risiko yang lebih tinggi untuk mengalami sakit buah pinggang berbanding yang lain. Faktor-faktor risiko ini termasuk:
- Penyakit Kencing Manis (Diabetes): Individu yang menghidap diabetes berisiko tinggi mengalami masalah buah pinggang kerana kerosakan pada saluran darah kecil dalam buah pinggang akibat gula darah tinggi.
- Tekanan Darah Tinggi (Hipertensi): Tekanan darah tinggi boleh merosakkan pembuluh darah kecil dalam buah pinggang, menyebabkan kegagalan buah pinggang.
- Merokok: Tabiat merokok boleh meningkatkan risiko kegagalan buah pinggang kerana ia menyebabkan kerosakan pembuluh darah, termasuk yang terdapat dalam buah pinggang.
- Obesiti: Individu yang mengalami obesiti atau berat badan berlebihan mempunyai risiko lebih tinggi untuk mengalami masalah buah pinggang, termasuk pembentukan batu karang dan kegagalan buah pinggang.
- Keturunan: Sejarah keluarga dengan masalah buah pinggang seperti penyakit ginjal polikistik atau penyakit buah pinggang lainnya juga meningkatkan risiko seseorang mengalami masalah serupa.
Tanda Sakit Buah Pinggang
Tanda-tanda penyakit buah pinggang boleh berbeza-beza bergantung pada jenis penyakit dan keparahannya. Berikut adalah 10 tanda sakit buah pinggang yang biasa terjadi:
- Perubahan dalam Corak Kencing: Termasuk peningkatan kekerapan buang air kecil (terutamanya pada waktu malam), air kencing berbuih, atau merasakan keperluan untuk membuang air kecil lebih kerap daripada biasa.
- Sakit atau Ketidakselesaan: Sakit di bahagian bawah belakang berkaitan buah pinggang boleh menjadi tanda masalah. Ia boleh berlaku secara berterusan atau sekejap-sekejap.
- Bengkak: Bengkak kaki, buku lali, muka, atau kawasan lain mungkin berlaku akibat pengekalan cecair yang disebabkan oleh penurunan fungsi buah pinggang.
- Keletihan dan Dahaga Berlebihan: Buah pinggang yang sihat berfungsi mengawal pengeluaran hormon dan mengekalkan keseimbangan elektrolit. Namun buah pinggang yang rosak boleh menyebabkan keletihan dan rasa dahaga yang berterusan.
- Nafas Berbau Hamis: Nafas berbau hamis boleh menjadi tanda terkumpulnya bahan toksik dalam badan kerana buah pinggang tidak dapat mengatasinya dengan berkesan.
- Gatal Kulit: Pengekalan urea dalam darah boleh menyebabkan kegatalan pada kulit, terutamanya pada tangan dan kaki.
- Anemia: Penurunan paras hemoglobin dalam darah (anemia) boleh berlaku kerana buah pinggang yang rosak tidak dapat menghasilkan hormon erythropoietin yang diperlukan untuk pembentukan sel darah merah.
- Mual dan Muntah: Pengumpulan toksin dalam darah boleh menyebabkan rasa mual dan muntah yang berterusan.
- Tekanan Darah Tinggi: Penyakit buah pinggang kronik selalunya boleh menyebabkan peningkatan tekanan darah.
- Perubahan Pemakanan dan Penurunan Berat Badan: Kadangkala, seseorang yang ada masalah buah pinggang mungkin mengalami penurunan selera makan atau penurunan berat badan.
Adalah penting untuk diingat bahawa tanda-tanda di atas tidak selalunya menunjukkan penyakit buah pinggang, tetapi jika anda mengalami gejala ini, dapatkan nasihat doktor untuk diagnosis dan rawatan yang betul.
Tanda Sakit Buah Pinggang Mengikut Tahap
Tanda sakit buah pinggang boleh berbeza-beza bergantung pada tahap atau keterukan. Berikut adalah beberapa gejala kegagalan buah pinggang yang mungkin muncul mengikut peringkat:
#1. Tanda Sakit Buah Pinggang Tahap 1
- Tiada gejala mungkin kelihatan pada peringkat awal.
- Ujian darah dan air kencing mungkin menunjukkan peningkatan paras kreatinin dan/atau penurunan kadar penapisan glomerular (GFR), menunjukkan bahawa fungsi buah pinggang mula terjejas.
#2. Peringkat Pertengahan atau Peringkat 3-4
- Bengkak pada kaki, buku lali atau muka disebabkan oleh pengekalan cecair.
- Kekerapan buang air kecil berkurangan atau perubahan corak kencing.
- Keletihan atau kelemahan yang berlebihan.
- Anemia (penurunan paras hemoglobin dalam darah) mungkin mula berlaku.
- Tekanan darah tinggi (hipertensi) mungkin berlaku.
#3. Sakit Buah Pinggang Tahap 5 (Kegagalan Buah Pinggang):
- Loya, muntah, atau hilang selera makan.
- Gatal-gatal pada kulit akibat pengumpulan bahan toksik dalam darah.
- Keletihan dan kelemahan yang teruk.
- Anemia yang teruk mungkin berlaku.
- Tekanan darah tinggi atau rendah.
- Gangguan tidur atau kesukaran menumpukan perhatian.
- Penghasilan air kencing berkurangan,
- Perubahan mental seperti kekeliruan atau kehilangan kesedaran (biasanya berlaku pada peringkat kemudian dipanggil uremia).
Adalah penting untuk diingat bahawa tanda-tanda ini boleh berbeza dari satu individu ke individu yang lain, dan tidak semua orang yang menghidap penyakit buah pinggang akan mengalami gejala yang sama.
Adakah Kencing Berbuih Tanda Sakit Buah Pinggang?
Kencing berbuih boleh menjadi tanda penyakit buah pinggang, tetapi ia tidak selalunya tepat. Air kencing berbuih biasanya berlaku apabila terdapat terlalu banyak protein dalam air kencing, yang boleh menjadi tanda masalah buah pinggang.
Walau bagaimanapun, punca air kencing berbuih boleh berbeza-beza, termasuk faktor seperti diet, dehidrasi, jangkitan saluran kencing, atau keadaan seperti diabetes.
Penyakit buah pinggang tertentu, seperti glomerulonephritis atau sindrom nefrotik, boleh menyebabkan peningkatan jumlah protein dalam air kencing yang menyebabkan air kencing berbuih.
Justeru jika anda mengalami air kencing berbuih yang luar biasa, terutamanya jika disertai dengan gejala lain seperti bengkak, tekanan darah tinggi atau perubahan dalam kekerapan membuang air kecil, adalah penting untuk berjumpa doktor untuk penilaian lanjut.
Cara Mencegah Sakit Buah Pinggang
Mencegah sakit buah pinggang adalah penting untuk mengekalkan kesihatan. Berikut adalah beberapa langkah yang boleh anda ambil untuk mencegah masalah buah pinggang:
- Minum Air Yang Cukup: Pastikan anda minum air yang mencukupi setiap hari untuk memastikan buah pinggang anda terhidrat dan membantu proses penapisan toksin dari badan. Secara amnya, minum kira-kira 8 gelas air sehari adalah disyorkan.
- Pengambilan Diet Sihat: Makan diet seimbang yang kaya dengan nutrien, termasuk buah-buahan, sayur-sayuran, bijirin penuh dan protein rendah lemak. Hadkan pengambilan makanan tinggi kolesterol, garam dan gula.
- Kawalan Tekanan Darah: Tekanan darah tinggi boleh merosakkan buah pinggang. Pastikan anda memantau tekanan darah anda dengan kerap dan ikut nasihat doktor anda untuk mengawalnya dengan ubat-ubatan yang disyorkan atau perubahan gaya hidup.
- Kawal Gula Darah: Jika menghidap diabetes, adalah penting untuk mengawal gula darah anda dengan mengikuti pelan pemakanan yang sihat, bersenam secara teratur dan mengikut rawatan perubatan yang ditetapkan oleh doktor.
- Elakkan Merokok dan Minuman Beralkohol: Merokok dan pengambilan alkohol berlebihan boleh merosakkan fungsi buah pinggang dan meningkatkan risiko penyakit buah pinggang.
- Senaman Tetap: Melibatkan diri dalam aktiviti fizikal yang kerap boleh membantu mengekalkan berat badan yang sihat, mengawal tekanan darah dan meningkatkan peredaran darah, yang semuanya menyokong kesihatan buah pinggang.
- Elakkan Mengambil Ubat Nefrotoksik: Sesetengah ubat, seperti ubat anti-radang bukan steroid (NSAIDs), boleh merosakkan buah pinggang jika diambil dalam dos yang tinggi atau untuk jangka masa lama. Rujuk doktor sebelum mengambil sebarang ubat, terutamanya jika anda mempunyai sejarah masalah buah pinggang.
- Pantau Kesihatan Buah Pinggang: Pemeriksaan kesihatan yang kerap, termasuk ujian air kencing dan ujian darah untuk memeriksa fungsi buah pinggang, boleh membantu mengesan masalah buah pinggang pada peringkat awal.
- Mengekalkan Berat Badan Ideal: Obesiti boleh meningkatkan risiko penyakit buah pinggang. Jaga pemakanan seimbang dan aktif bersenam .
- Elakkan Jangkitan: Jangkitan pada saluran kencing atau buah pinggang boleh merosakkan buah pinggang. Kekalkan kebersihan diri dan elakkan menahan air kencing terlalu lama untuk mengelakkan jangkitan.
Makanan Baik Untuk Buah Pinggang
Makanan baik untuk buah pinggang boleh membantu menjaga kesihatan buah pinggang anda dan mencegah masalah kesihatan.
Berikut adalah beberapa makanan baik untuk buah pinggang:
- Sayuran Hijau: Sayur-sayuran seperti bayam, kangkung, dan brokoli mengandungi banyak vitamin dan mineral yang baik untuk buah pinggang.
- Buah Beri: Buah-buahan seperti blueberry dan strawberi mengandungi antioksidan yang boleh membantu melindungi buah pinggang daripada kerosakan.
- Buah-buahan Kaya Air: Buah-buahan seperti tembikai dan tembikai mengandungi banyak air, yang membantu mengekalkan buah pinggang terhidrat.
- Kentang: Kentang mengandungi kalium yang baik untuk buah pinggang. Namun, elakkan daripada menambah garam secara berlebihan.
- Ikan Berlemak: Ikan seperti salmon mengandungi lemak sihat yang boleh membantu menjaga kesihatan buah pinggang anda.
- Bijirin Penuh: Gandum dan beras perang mengandungi serat dan nutrien yang baik untuk buah pinggang.
- Kacang: Kacang seperti badam dan gajus mengandungi protein sayuran yang baik untuk buah pinggang.
- Minyak Zaitun: Minyak zaitun mengandungi lemak sihat yang boleh membantu melindungi buah pinggang.
- Air Kosong: Minum air agak penting untuk mengekalkan buah pinggang terhidrat.
- Bawang putih: Bawang putih mengandungi sebatian yang baik untuk buah pinggang.
Selain senarai makanan baik untuk buah pinggang di atas, anda juga dinasihatkan untuk menghindari pengambilan makanan yang diproses atau tinggi kandungan gula dan garam.
Adakah Penyakit Buah Pinggang Boleh Sembuh?
Penyakit buah pinggang boleh berlaku dari ringan hingga teruk, bergantung pada jenis dan keterukan. Sesetengah jenis penyakit buah pinggang, seperti jangkitan saluran kencing atau batu karang, boleh disembuhkan sepenuhnya dengan rawatan yang betul dan perubahan gaya hidup.
Walau bagaimanapun, penyakit buah pinggang yang lebih serius seperti penyakit buah pinggang kronik atau kegagalan buah pinggang mungkin tidak dapat disembuhkan sepenuhnya.
Walaupun penyakit buah pinggang kronik tidak dapat diubati, dengan rawatan yang betul dan mengikut nasihat doktor anda, anda boleh melambatkan perkembangan penyakit, menguruskan gejala dan mencegah komplikasi yang lebih serius.
Ini termasuk mengawal tekanan darah, menguruskan diet, mengelakkan merokok dan pengambilan alkohol, dan mengelakkan dadah yang berpotensi merosakkan buah pinggang.
Dalam kes kegagalan buah pinggang, pilihan rawatan seperti dialisis atau pemindahan buah pinggang mungkin diperlukan untuk mengekalkan kesihatan dan kualiti hidup.
Walau bagaimanapun, pemindahan buah pinggang boleh menjadi penyelesaian yang berjaya untuk sesetengah orang yang mengalami kegagalan buah pinggang terminal.
Peringatan: Anda tidak dibenarkan menyiar artikel ini di mana-mana laman web atau status Facebook yang lain, tanpa pemberian kredit dan pautan yang tepat lagi berfungsi pada artikel asal di laman theAsianparent Malaysia
Di theAsianparent Malaysia, penting bagi kami untuk membekalkan anda maklumat yang betul, penting dan tepat pada masanya. Tetapi ini tidak berfungsi sebagai alternatif untuk nasihat perubatan atau rawatan perubatan. theAsianparent Malaysia tidak bertanggungjawab terhadap mereka yang memilih untuk mengambil ubat berdasarkan maklumat daripada laman web kami. Jika anda mempunyai sebarang keraguan, kami mengesyorkan agar anda berunding dengan doktor anda untuk mendapatkan maklumat yang lebih jelas.
Baca juga: Simptom Paling Ketara Adalah Sukar Membuang Air Kecil, Ini Tanda Batu Karang Yang Perlu Dikhuatiri
Baca juga: Masalah Buah Pinggang Bengkak Pada Bayi Dalam Kandungan, Adakah Ia Boleh Sembuh?