Rawatan IVF: Panduan Lengkap Proses IVF, Kos Rawatan IVF & Kejayaan Untuk Hamil

Setiap perkahwinan menjadi lebih sempurna dengan kehadiran cahaya mata. Walau bagaimanapun, tidak semua pasangan dikurniakan rezeki anak dengan mudah sehingga perlu mencuba cara dapat anak melalui rawatan IVF.

Masalah ketidaksuburan adalah kebimbangan utama yang menjejaskan berjuta-juta pasangan di seluruh dunia.

Bagi mereka yang tidak dapat hamil melalui cara semula jadi, teknologi pembiakan berbantu (ART) menawarkan harapan dan peluang untuk mencapai impian menjadi ibu ayah.

Rawatan IVF: kenali maksud IVF

Bagi anda yang tidak begitu tahu apa itu IVF dan maksud IVF, ia adalah singkatan bagi In-vitro-Fertilization (IVF) atau persenyawaan in vitro bagi membantu pasangan yang inginkan zuriat.

Ovari akan dirangsang untuk menghasilkan pelbagai folikel yang mengandungi telur dalam setiap satunya dengan menggunakan “ubat kesuburan”.

Pemantauan ultrasonografi diperlukan bagi mengenalpasti jumlah folikel dan percambahannya, bersama dengan tahap hormon darah bagi menentukan waktu sesuai untuk melakukan suntikan mematangkan telur.

Doktor akan mengambil telur dari ovari dengan menggunakan jarum kecil, manakala wanita akan berada di bawah anestesia ringan untuk menjalani rawatan dalam makmal khusus.

Selepas persenyawaan in vitro berlaku, telur akan dibiakkan dan berkembang menjadi embrio. Setelah 3-5 hari proses IVF, embrio akan ditanam semula ke dalam rahim.

Sebab pasangan memilih prosedur ivf

Setiap pasangan memiliki pelbagai sebab mengapa mereka memilih prosedur IVF bagi mendapatkan cahaya mata.

Antaranya adalah seperti masalah kemandulan atau satu pasangan mempunyai masalah kesihatan yang sedia ada.

Sesetengah pasangan mencuba proses IVF jika rawatan kesuburan lain tidak berkesan untuk mereka atau jika telah melepasi peringkat awal kehamilan.

Berikut beberapa sebab prosedur IVF:

• Tiub fallopio yang rosak atau tersumbat.
• Endometriosis.
• Bilangan sperma yang rendah atau kecacatan sperma
• Penyakit ovari lain, seperti Polycystic Ovarian Syndrome (PCOS).
• Fibroid dalam rahim.
• Isu yang berkaitan dengan rahim anda.
• Kemungkinan menularkan keadaan genetik atau penyakit.
• Kemandulan yang tidak dapat dijelaskan
• Sedang menggunakan pengganti kehamilan atau penderma telur.

Proses IVF untuk kehamilan

Berikut merupakan proses IVF mengikut peringkat yang lebih jelas untuk kefahaman anda:

1. Kitaran haid dihentikan: Kitaran haid semula jadi wanita dimatikan dengan suntikan harian atau semburan hidung.
2. Pengambilan telur: Prosedur IVF melibatkan pembedahan kecil menggunakan anestesia cahaya di mana seorang doktor memperoleh telur dari folikel ovari.
3. Inseminasi donor: Pakar ginekologi meletakkan sperma secara langsung di dalam vagina di serviks atau di dalam rahim (dipanggil Intrauterine Insemination atau IUI). Inseminasi donor sebelum ini dikenali sebagai Inseminasi Buatan.
4. Perkembangan embrio: Apabila sperma berjaya membuahkan telur, embrio akan terbentuk dan mula berkembang. Apabila embrio berusia 2 hingga 3 hari ia berada di peringkat ‘belahan’ atau ‘cleavage’ dan pada umur 5-6 hari, ia dipanggil ‘blastocyst’.
5. Suntikan Sperma Intra-Cytoplasmik (ICSI): Satu sperma disuntik ke dalam telur untuk mencetuskan persenyawaan. Ini dilakukan dengan peralatan khas di makmal embriologi.
6. Assisted Hatching:  Kegunaan laser atau kimia digunakan pada embrio untuk meningkatkan kebarangkalian penanaman pada lapisan rahim (endometrium).
7. Pemindahan Embrio: Telur pupuk (embrio) diletakkan kembali ke rahim wanita melalui serviks.
8. Implementasi: Setelah meletakkan embrio di dalam rahim, embrio perlu menjalani proses yang kompleks untuk melekat pada endometrium yang merupakan lapisan di dalam rahim.
9. Proses kehamilan: Jika embrio berjaya dimplan, wanita akan berpeluang melalui proses kehamilan. Namun anda perlu menunggu 2 minggu untuk ujian kehamilan.
10. Embryo Cryopreservation: Embrio dibekukan pada suhu yang sangat sejuk. Embrio sihat yang dipelihara boleh digunakan untuk kegunaan masa depan.

Kadar kejayaan prosedur IVF

Umumnya setiap kali seorang wanita mempunyai kitaran IVF, dia mempunyai kira-kira 1 dalam 5 peluang untuk merasai proses kehamilan.

Peluang itu menjadi lebih tinggi bagi wanita yang berumur 35 tahun dan ke bawah. Hal ini bermaksud, wanita yang lebih tua memiliki kebarangkalian yang rendah untuk berjaya mengandung.

Sesetengah wanita memerlukan sehingga 5 kitaran rawatan untuk berjaya jika sebelum ini tiada sejarah mengandung atau tidak pernah hamil. Wanita muda lebih cenderung mempunyai bayi melalui IVF berbanding wanita yang lebih tua.

Jadi secara keseluruhan,sebahagian besar wanita yang melakukan rawatan IVF berjaya hamil dan  memberi peluang bagi pasangan untuk mendapatkan zuriat.

Faktor kejayaan bayi tabung uji

Persenyawaan in-vitro boleh membantu wanita untuk hamil secara semula jadi. Tetapi kadar kejayaan boleh berbeza-beza, dan penting untuk memahami faktor yang mempengaruhi hasil bayi tabung uji.

Berikut ialah beberapa petua untuk meningkatkan peluang anda untuk berjaya IVF:

1. Umur: Umur adalah faktor penting dalam kejayaan IVF atau bayi tabung uji. Wanita di bawah 30 tahun mempunyai kadar kehamilan yang lebih tinggi (sekitar 25.4% setiap pemindahan telur) berbanding mereka yang berumur 31 hingga 35 (17.7%) dan 36 hingga 40 (9.7%). Usia yang lebih muda secara amnya bermakna peluang kejayaan yang lebih baik.
2. Kiraan Embrio: Bilangan embrio yang dipindahkan mempengaruhi kemungkinan kejayaan. Di Singapura, sehingga dua embrio boleh dipindahkan dalam satu prosedur. Walau bagaimanapun, pemindahan lebih banyak embrio meningkatkan peluang kelahiran bayi tabung uji berganda.
3. Bilangan Kitaran Rawatan: Kadar kejayaan boleh menurun dengan setiap kitaran rawatan IVF. Kesan kumulatif tiga kitaran penuh meningkatkan peluang kehamilan kepada kira-kira 50 peratus.
4. Berat Badan Sihat: Mengekalkan berat badan yang sihat adalah penting. Suami isteri yang obes dan kurang berat badan boleh memberi kesan negatif kepada kadar kejayaan bayi tabung uji. Obesiti juga boleh membuat pemantauan ovari sukar dan membawa kepada komplikasi semasa pengambilan telur.
5. Optimumkan Kesihatan Sperma: Kemandulan lelaki menyumbang 40% daripada kes ketidaksuburan. Meningkatkan kualiti sperma melalui perubahan gaya hidup, seperti menggunakan multivitamin, mengekalkan berat badan yang sihat, dan berhenti merokok, boleh memberi kesan positif kepada hasil IVF.
6. Urus Tekanan: Tahap tekanan yang tinggi boleh mengganggu sistem pembiakan. Mengurangkan tekanan boleh meningkatkan peluang anda untuk berjaya, jadi pertimbangkan teknik relaksasi dan penjagaan diri semasa perjalanan IVF.
7. Berhenti Merokok: Merokok boleh menjejaskan kualiti telur dan sperma, yang membawa kepada kadar kejayaan yang lebih rendah dalam IVF.
8. Pertimbangkan Makanan Tambahan: Makanan tambahan seperti DHEA dan CoQ10 telah menunjukkan potensi dalam meningkatkan kualiti telur dan tindak balas ovari semasa kitaran IVF.
9. Vitamin D: Tahap vitamin D yang mencukupi telah dikaitkan dengan hasil bayi tabung uji yang lebih baik, meningkatkan peluang ujian kehamilan yang positif, kehamilan klinikal dan kelahiran hidup.

Penjagaan selepas prosedur IVF

Selepas prosedur IVF, terdapat beberapa perkara yang boleh dijangkakan dan langkah berjaga-jaga yang perlu diambil untuk meningkatkan peluang kehamilan yang berjaya.

Pemindahan embrio adalah detik penting dalam proses IVF dan boleh menjadi titik tinggi emosi bagi ramai individu. Mengikuti prosedur, penting untuk menjaga diri anda secara fizikal dan emosi.

1. Pertama, manjakan diri anda selama beberapa hari dan libatkan diri dalam beberapa aktiviti penjagaan diri. Walaupun anda tidak perlu berehat sepenuhnya, bertenang boleh membantu dengan rollercoaster emosi yang sering mengiringi menunggu keputusan ujian kehamilan. Manjakan diri dengan aktiviti yang membantu anda berehat, seperti membaca, menonton filem atau ketawa dengan video lucu.
2. Kedua, teruskan mengambil sebarang ubat yang ditetapkan oleh doktor anda. Progesteron biasanya digunakan pada minggu-minggu awal selepas pemindahan untuk menyokong kehamilan. Ia membantu implan embrio dan kekal diimplan dalam rahim. Begitu juga, jika doktor anda mengesyorkan aspirin bayi, patuhi dos yang ditetapkan kerana ia boleh meningkatkan hasil implantasi dan kehamilan.
3. Ketiga, fokus pada mengekalkan diet sihat yang kaya dengan buah-buahan, sayur-sayuran, kalsium, protein, vitamin B dan zat besi. Ia juga dinasihatkan untuk mula mengambil suplemen asid folik setiap hari, yang penting untuk mencegah kecacatan tiub saraf dan mempunyai potensi manfaat lain untuk perkembangan bayi.
4. Selain itu, beri perhatian kepada produk dan peralatan isi rumah yang mungkin mengandungi bahan kimia pengganggu endokrin (EDC). Bahan kimia ini boleh mengganggu fungsi hormon dan mungkin memberi kesan kepada perkembangan bayi dalam kandungan. Adalah lebih baik untuk mengelakkan atau mengurangkan pendedahan kepada bahan tersebut.

Perkara yang perlu dielakkan selepas IVF

Terdapat beberapa perkara yang perlu dielakkan dalam beberapa jam dan hari selepas pemindahan embrio iaitu:

• Elakkan hubungan seks untuk membolehkan embrio menetap di dalam rahim tanpa gangguan.
• Tahan keinginan untuk mengambil ujian kehamilan dengan segera, kerana ia boleh mengambil sedikit masa untuk hormon kehamilan dapat dikesan. Sebaliknya, tunggu selama beberapa minggu dan buat ujian di pejabat doktor anda untuk mengesahkan kehamilan.
• Berhati-hati tentang sebarang gejala yang berkaitan, seperti sakit perut yang teruk atau kembung perut, yang mungkin menunjukkan sindrom hiperstimulasi ovari (OHSS). Jika anda mengalami gejala yang merisaukan, jangan teragak-agak untuk menghubungi doktor anda untuk mendapatkan bimbingan.

Kesimpulannya, hari-hari selepas pemindahan embrio boleh diisi dengan jangkaan dan kebimbangan.

Walaupun beberapa langkah berjaga-jaga adalah penting, adalah penting untuk menjaga diri anda dan melibatkan diri dalam aktiviti yang membantu anda berehat dan mengalih perhatian daripada tempoh menunggu.

Berapa kali boleh buat IVF

Berapa kali pasangan boleh menjalani IVF (In Vitro Fertilization) boleh berbeza-beza, ia bergantung kepada pelbagai faktor, termasuk umur pasangan, kesihatan keseluruhan, punca ketidaksuburan dan polisi klinik.

Tiada had tetap pada bilangan kitaran IVF yang boleh dicuba oleh pasangan, tetapi adalah penting untuk mempertimbangkan beberapa aspek sebelum membuat keputusan untuk mengulangi proses IVF:

• Penilaian Perubatan: Sebelum memulakan IVF, penilaian perubatan yang komprehensif diperlukan untuk menentukan punca ketidaksuburan dan menilai peluang kejayaan. Berdasarkan penilaian ini, pakar kesuburan akan mengesyorkan pelan rawatan yang paling sesuai.
• Umur Wanita: Umur adalah faktor penting yang memberi kesan ketara kepada kadar kejayaan IVF. Wanita yang lebih muda biasanya mempunyai kadar kejayaan yang lebih tinggi berbanding wanita yang lebih tua. Apabila usia wanita semakin meningkat, kualiti dan kuantiti telurnya merosot, menjadikan IVF yang berjaya lebih mencabar.
• Keputusan IVF Sebelum ini: Jika pasangan sebelum ini telah menjalani kitaran IVF yang tidak berjaya, doktor mungkin mempertimbangkan untuk mengkaji semula sebab kegagalan dan mencadangkan pengubahsuaian kepada pelan rawatan untuk percubaan berikutnya.
• Pertimbangan Emosi dan Kewangan: IVF boleh meletihkan emosi dan kewangan pasangan. Kitaran berulang boleh menyebabkan peningkatan tekanan dan tekanan psikologi. Adalah penting untuk mempertimbangkan faktor-faktor ini dan bersedia untuk tol emosi dan kewangan yang boleh dialami oleh IVF.
• Keadaan Perubatan: Keadaan atau komplikasi perubatan tertentu mungkin mengehadkan bilangan kitaran IVF yang boleh dijalani oleh pasangan. Kebimbangan dan risiko kesihatan perlu dinilai oleh pasukan perubatan.

Kos rawatan IVF

Kos IVF di malaysia berbeza mengikut individu dan keperluan. Kitaran rawatan anda mungkin berbeza dari seorang ibu yang mempunyai harapan.

Hospital dan klinik-klinik kesuburan di Malaysia menetapkan kadar kos rawatan IVF yang berbeza. Sudah tentu, hospital kerajaan adalah pilihan yang lebih murah.

Kos rawatan IVF di hospital kerajaan

Kos rawatan IVF di hospital kerajaan adalah bermula dari RM8,000 manakala kadar perkhidmatan di klinik kesuburan swasta bermula dari sekitar RM15,000 bagi kitaran awal.

Jika anda sedang mempertimbangkan untuk melakukan rawatan IVF, adalah penting untuk berbincang dengan doktor mengenai kos rawatan IVF di hospital kerajaan dan swasta serta kemampuan kewangan anda.

Pengalaman IVF Raja Permaisuri Agong

Tidak dinafikan bahawa ramai orang tidak mampu melakukan rawatan IVF kerana kos rawatan IVF yang terlalu tinggi. Oleh kerana setiap orang berbeza, kos rawatan bagi IVF juga tidak sama.

Bagi anda yang sedang ikhtiar untuk dapatkan cahaya mata, apa kata baca kisah dan pengalaman Raja Permaisuri Agong, Tunku Azizah Aminah Maimunah Iskandariah yang menjalani kaedah IVF sebanyak 17 kali sebagai penguat semangat.

Gagal mengandung/melahirkan selepas 9 tahun berkahwin, baginda hampir putus asa. Namun setelah 17 kali melalui proses pensenyawaan luar rahim, akhirnya baginda berjaya hamil dengan menggunakan kaedah IVF (In-Vitro Fertilization).

Empat daripada sembilan orang anak baginda merupakan hasil daripada kaedah IVF. Setiap kali mengandung, baginda terpaksa baring di katil selama enam bulan dan dicucuk bagi memastikan kandungan serta diri baginda selamat.

Baginda turut menjadikan nendanya sebagai seorang yang beliau pandang tinggi kerana setelah 12 tahun barulah nendanya memperoleh anak yang pertama setelah beberapa kali keguguran dan meninggal.

Rawatan ivf percuma

Merasai kesusahan tersebut, Tunku Azizah telah menubuhkan satu yayasan iaitu Tunku Azizah Fertility Foundation (TAFF) pada Ogos 2004 bagi membantu pasangan kurang berkemampuan berkahwin untuk mendapatkan anak.

Seramai 60 pasangan bakal menerima tajaan rawatan kesuburan Yayasan Fertiliti Tunku Azizah (TAFF) bulan yang dipilih bersempena hari keputeraan Yang Dipertuan Agong, Al-Sultan Abdullah Ri’ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah yang ke-60 pada tahun 2019.

Risiko IVF

Risiko berikut berkaitan dengan rawatan IVF:

• Bersalin pramatang: Bersalin pramatang lebih berkemungkinan dalam kehamilan yang mengakibatkan bersalin berganda.
• Berat lahir rendah: Bayi anda mungkin dilahirkan lebih awal atau dengan berat lahir rendah, yang boleh meletakkan anda pada sedikit peningkatan risiko.
• Keguguran: Kadar keguguran adalah sama dengan kehamilan konsep semula jadi.
• Kehamilan luar rahim: Gangguan yang dikenali sebagai kehamilan ektopik berlaku apabila telur yang disenyawakan anda implan di luar rahim anda.
• Komplikasi pengambilan telur: Ini mungkin termasuk pendarahan, jangkitan dan kecederaan pada pundi kencing, usus atau organ pembiakan anda.
• Sindrom hiperstimulasi ovari (OHSS): Penyakit yang jarang berlaku yang mengakibatkan sesak nafas, kesukaran bernafas, kembung perut, loya, muntah, cirit-birit, sakit perut, dan ketidakupayaan untuk membuang air kecil.

Kadar kesuburan wanita semakin menurun

Kadar kesuburan wanita di Malaysia dijangka akan terus menurun sejak lima dekad lepas dan jika trend ini berterusan, kadar pertumbuhan tahunan penduduk kekal menurun hingga mencecah paras 0.7 peratus pada 2050.

Menurut Ketua Setiausaha Kementerian Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat Datuk Dr Maziah Che Yusoff, antara faktor utama penurunan kesuburan wanita adalah:

• penangguhan perkahwinan atau berkahwin lewat yang menyebabkan tempoh reproduktif menjadi lebih pendek
• kecenderungan untuk mempunyai saiz keluarga yang kecil atas pelbagai punca seperti kemampuan kewangan
• masalah ketidaksuburan atas sebab kesihatan

Semoga bermanfaat!

Peringatan: Anda tidak dibenarkan menyiar artikel ini di mana-mana laman web atau status Facebook yang lain, tanpa pemberian kredit dan pautan yang tepat lagi berfungsi pada artikel asal di laman theAsianparent Malaysia

Baca juga: 8 Tahun Tunggu Nak Buat IVF, Akhirnya Doktor Bagi Jawapan Wanita Ini Kena Buang Rahim

Baca juga: Dah Dua Kali Buat IUI, Tapi Tak Berjaya, Adakah Patut Terus Buat IVF? Ikuti Saranan Pakar Ini

Baca juga: Adakah Bayi Yang Terhasil Dari Rawatan IVF Sihat Seperti Bayi Normal? Ini Jawapan Pakar