Kehamilan adalah tempoh yang penting dalam kehidupan wanita, dan makanan yang diambil memberi kesan besar bukan sahaja kepada kesihatan ibu tetapi juga pada perkembangan janin. Namun ada beberapa makanan yang perlu dielakkan ketika hamil.
Semasa mengandung, tubuh ibu memerlukan lebih banyak nutrien untuk menyokong pertumbuhan dan perkembangan janin yang sihat.
20 Makanan Yang Perlu Dielakkan Ketika Hamil
Berikut adalah 20 makanan yang perlu dielakkan ketika hamil:
1. Ikan Tinggi Merkuri
Makanan yang perlu dielakkan ketika mengandung adalah ikan tinggi merkuri.
Ikan seperti ikan todak, ikan jerung, ikan tenggiri, dan ikan marlin mengandungi kadar merkuri yang tinggi. Merkuri boleh memberi kesan negatif kepada perkembangan otak bayi dan sistem sarafnya. Pengambilan merkuri yang tinggi juga boleh mengganggu fungsi buah pinggang ibu hamil.
2. Makanan Laut Mentah
Sushi, tiram mentah, dan kerang mentah boleh mengandungi bakteria berbahaya seperti Salmonella dan Listeria. Jangkitan ini boleh menyebabkan keguguran, kelahiran pramatang, atau masalah kesihatan bayi selepas lahir. Oleh itu, pastikan makanan laut dimasak dengan sempurna sebelum dimakan.
3. Daging Mentah atau Separuh Masak
Makanan yang perlu dielakkan ketika mengandung adalah daging mentah atau separuh masak.
Daging yang tidak dimasak dengan sempurna boleh mengandungi bakteria Toxoplasma dan E. coli, yang boleh menyebabkan jangkitan serius kepada bayi dalam kandungan. Jangkitan Toxoplasma boleh menyebabkan kerosakan otak, mata, dan organ bayi jika tidak dirawat dengan segera.
4. Daging Diproses yang Tidak Dimasak
Daging seperti sosej, salami, dan ham yang tidak dimasak boleh mengandungi bakteria berbahaya yang boleh menyebabkan jangkitan makanan. Sekiranya ingin menikmati daging diproses, pastikan ia dipanaskan sehingga betul-betul masak sebelum dimakan.
5. Telur Mentah atau Separuh Masak
Makanan yang perlu dielakkan ketika mengandung seterusnya adalah telur mentah.
Telur yang tidak dimasak dengan sempurna boleh mengandungi bakteria Salmonella, yang boleh menyebabkan keracunan makanan dan komplikasi kesihatan seperti muntah, cirit-birit, dan dehidrasi. Oleh itu, ibu hamil disarankan untuk hanya mengambil telur yang telah dimasak dengan sempurna.
6. Produk Tenusu Tidak Dipasteur
Keju lembut seperti brie, feta, dan keju biru boleh mengandungi bakteria Listeria, yang boleh meningkatkan risiko keguguran, kelahiran pramatang, atau jangkitan serius pada bayi baru lahir. Pastikan produk tenusu yang diambil adalah pasteur untuk memastikan keselamatan.
7. Makanan Segera dan Tinggi MSG
Makanan yang perlu dielakkan ketika mengandung adalah makanan segera dan tinggi MSG.
Makanan segera sering mengandungi banyak bahan pengawet, garam, dan lemak tidak sihat yang boleh meningkatkan risiko tekanan darah tinggi dan obesiti semasa hamil. MSG yang berlebihan boleh menyebabkan pening, mual, dan sakit kepala kepada ibu hamil.
8. Makanan Diproses Tinggi yang Kaya dengan Lemak Tepu, Gula Tambahan, atau Natrium
Makanan seperti biskut, kerepek, dan makanan ringan lain yang tinggi lemak tepu, gula tambahan, atau garam boleh menyebabkan peningkatan berat badan berlebihan, risiko diabetes gestasi, dan tekanan darah tinggi.
9. Makanan Dalam Tin
Makanan dalam tin sering mengandungi bahan pengawet dan bisphenol-A (BPA), yang boleh mengganggu perkembangan janin. BPA dikaitkan dengan gangguan hormon yang boleh menjejaskan pertumbuhan bayi dalam kandungan.
10. Makanan Manis Berlebihan
Pengambilan gula berlebihan boleh meningkatkan risiko diabetes gestasi dan kenaikan berat badan berlebihan. Ini boleh menyukarkan proses kelahiran dan meningkatkan risiko bayi mempunyai berat badan berlebihan semasa lahir.
11. Makanan Berlemak Yang Digoreng
Makanan yang perlu dielakkan ketika mengandung yang lain adalah makanan berlemak yang digoreng.
Makanan seperti ayam goreng dan kentang goreng yang tinggi lemak boleh menyebabkan masalah pencernaan seperti sembelit dan pedih ulu hati. Selain itu, pengambilan lemak berlebihan boleh menyebabkan kenaikan berat badan yang mendadak.
12. Makanan Pedas
Makanan pedas boleh menyebabkan ketidakselesaan perut, pedih ulu hati, dan masalah pencernaan semasa kehamilan. Jika ibu hamil mengalami masalah gastrik, pengambilan makanan pedas boleh memburukkan lagi keadaan.
13. Minuman Berkafein Berlebihan
Kopi, teh, dan minuman tenaga mengandungi kafein yang boleh meningkatkan risiko keguguran jika diambil dalam jumlah berlebihan. Kafein juga boleh mengganggu penyerapan zat besi, yang penting untuk perkembangan bayi.
14. Alkohol
Pengambilan alkohol boleh menyebabkan kecacatan kelahiran dan masalah perkembangan bayi seperti Fetal Alcohol Syndrome (FAS). Bayi yang terjejas oleh FAS mungkin mengalami masalah perkembangan fizikal dan mental.
15. Minuman Berkarbonat
Minuman berkarbonat mengandungi gula tinggi dan bahan kimia seperti asid fosforik yang boleh menyebabkan kehilangan kalsium dalam badan. Ini boleh menjejaskan kesihatan tulang ibu dan bayi.
16. Buah Nanas
Makanan yang perlu dielakkan ketika mengandung adalah nanas.
Nanas mengandungi bromelain yang boleh menyebabkan pengecutan rahim dan meningkatkan risiko keguguran, terutama pada trimester pertama. Pengambilan dalam jumlah kecil mungkin selamat, tetapi lebih baik dielakkan.
17. Buah Betik Muda
Betik muda mengandungi enzim yang boleh mencetuskan kontraksi rahim dan boleh menyebabkan kelahiran pramatang. Betik masak dalam jumlah sederhana boleh diambil kerana ia kaya dengan serat dan vitamin.
18. Jus Buah Tidak Dipasteur
Jus yang tidak dipasteur boleh mengandungi bakteria berbahaya seperti E. coli dan Salmonella yang boleh menyebabkan jangkitan usus yang serius kepada ibu dan bayi dalam kandungan.
19. Makanan Segera Sejuk Beku
Makanan segera beku sering mengandungi bahan pengawet yang boleh mengganggu kesihatan ibu dan bayi. Makanan ini juga rendah nilai nutrisi dan tinggi garam yang boleh meningkatkan risiko tekanan darah tinggi.
20. Makanan Jalanan Yang Tidak Bersih
Makanan yang dijual di tepi jalan tanpa kawalan kebersihan boleh mengandungi bakteria yang menyebabkan keracunan makanan. Pastikan makanan yang diambil bersih dan dimasak dengan betul untuk mengelakkan risiko jangkitan ketika hamil.
Apakah Jenis Makanan Terbaik Untuk Ibu Mengandung?
Pemakanan yang seimbang dan berkhasiat sangat penting sepanjang kehamilan kerana ia bukan sahaja memberi tenaga kepada ibu, tetapi juga menyokong perkembangan bayi dalam kandungan.
Berikut adalah jenis makanan terbaik untuk ibu mengandung:
1. Protein untuk Pembentukan Otot dan Sel Bayi
Protein sangat penting kerana ia membantu membina tisu dan otot bayi, serta menyokong pertumbuhan plasenta dan rahim ibu. Antara sumber protein terbaik ialah:
- Daging tanpa lemak – Kaya dengan zat besi yang penting untuk mencegah anemia.
- Ayam dan ikan – Mengandungi protein berkualiti tinggi dan asid lemak omega-3 yang baik untuk perkembangan otak bayi.
- Telur – Sumber protein yang murah dan mudah didapati, juga mengandungi kolin yang penting untuk perkembangan otak bayi.
- Tauhu dan tempeh – Alternatif sihat bagi ibu yang vegetarian kerana mengandungi protein berasaskan tumbuhan.
- Kekacang dan bijirin – Kacang almond, walnut, dan biji chia adalah sumber protein yang baik serta mengandungi serat untuk melancarkan sistem pencernaan.
2. Karbohidrat Kompleks untuk Tenaga Berpanjangan
Karbohidrat adalah sumber tenaga utama untuk ibu mengandung, tetapi pilihlah karbohidrat kompleks yang lebih sihat, seperti:
- Nasi perang – Mengandungi serat yang tinggi dan dapat mengelakkan sembelit.
- Roti gandum penuh – Mengandungi lebih banyak nutrien berbanding roti putih.
- Oat – Bagus untuk mengawal paras gula dalam darah dan memberi tenaga yang tahan lama.
- Ubi keledek – Kaya dengan vitamin A yang penting untuk pertumbuhan sel bayi.
3. Lemak Sihat untuk Perkembangan Otak Bayi
Bayi memerlukan lemak yang sihat untuk perkembangan otak dan sistem saraf. Antara sumber lemak sihat ialah:
- Minyak zaitun – Mengandungi lemak tak tepu yang baik untuk jantung.
- Minyak kelapa – Mempunyai sifat anti-radang yang baik untuk kesihatan ibu.
- Avokado – Sumber lemak baik yang membantu menyerap vitamin larut lemak seperti vitamin A, D, E, dan K.
- Ikan berlemak seperti salmon dan sardin – Kaya dengan DHA yang penting untuk perkembangan otak bayi.
4. Kalsium Untuk Tulang yang Kuat
Ibu mengandung memerlukan lebih banyak kalsium untuk menyokong perkembangan tulang bayi. Jika ibu tidak cukup kalsium, badan akan mengambilnya daripada tulang ibu, yang boleh meningkatkan risiko osteoporosis. Antara makanan kaya kalsium ialah:
- Susu, keju, dan yogurt – Sumber kalsium yang baik dan juga mengandungi probiotik yang baik untuk pencernaan.
- Sayuran hijau seperti bayam dan brokoli – Alternatif kalsium bagi ibu yang tidak suka produk tenusu.
- Tahu dan tempeh – Mengandungi kalsium yang tinggi.
5. Zat Besi Untuk Mencegah Anemia
Ibu mengandung memerlukan lebih banyak zat besi kerana badan menghasilkan lebih banyak darah untuk membawa oksigen kepada bayi. Kekurangan zat besi boleh menyebabkan ibu cepat letih dan berisiko mengalami anemia. Sumber zat besi yang baik termasuk:
- Daging merah dan hati ayam – Mengandungi zat besi yang mudah diserap oleh badan.
- Bayam dan sayuran hijau lain – Perlu dimakan bersama sumber vitamin C (seperti oren) untuk penyerapan zat besi yang lebih baik.
- Kurma dan kismis – Makanan sunnah yang kaya dengan zat besi dan tenaga semula jadi.
6. Asid Folik Untuk Mencegah Kecacatan Janin
Asid folik sangat penting untuk pembentukan saraf bayi dan mencegah kecacatan tiub neural seperti spina bifida. Sumber asid folik terbaik termasuk:
- Sayur-sayuran hijau seperti bayam dan asparagus
- Buah sitrus seperti oren dan limau
- Kekacang dan bijirin penuh
- Makanan yang diperkaya dengan asid folik seperti bijirin sarapan
7. Buah-buahan dan Sayur Untuk Serat dan Vitamin
Buah dan sayur penting kerana kaya dengan serat, vitamin, dan antioksidan yang membantu melancarkan sistem pencernaan dan mengelakkan sembelit.
- Epal, pisang, dan betik – Bagus untuk pencernaan dan memberi tenaga semula jadi.
- Oren dan kiwi – Kaya dengan vitamin C yang membantu penyerapan zat besi.
- Lobak merah dan tomato – Kaya dengan vitamin A yang penting untuk perkembangan mata bayi.
8. Air Yang Mencukupi Bagi Mengelakkan Dehidrasi
Minum air secukupnya sangat penting bagi ibu mengandung untuk mengelakkan dehidrasi dan membantu sistem badan berfungsi dengan baik. Sebaiknya minum sekurang-kurangnya 8-10 gelas air sehari.
Mengapa Saya Perlu Makan Sihat Dan Berkhasiat?
Pemakanan seimbang semasa mengandung mempunyai peranan penting dalam menyokong kesihatan ibu dan perkembangan janin. Berikut adalah beberapa sebab mengapa diet seimbang sangat penting semasa kehamilan:
1. Menyokong Pertumbuhan Dan Perkembangan Janin
Memenuhi keperluan nutrisi yang mencukupi semasa kehamilan adalah sangat penting untuk menyokong pertumbuhan dan perkembangan janin yang optimum. Pemakanan yang betul, seperti protein, zat besi, kalsium, dan asid folik, diperlukan untuk pembentukan tisu, tulang, otot, dan organ janin.
2. Mencegah Keabnormalan Janin
Pengambilan nutrisi yang mencukupi, terutamanya asid folik, boleh membantu mencegah kecacatan tiub saraf pada janin seperti spina bifida. Asid folik juga membantu dalam pembentukan sel darah merah dan mengurangkan risiko anemia pada wanita hamil.
3. Menjaga Kesihatan Ibu Hamil
Pemakanan seimbang untuk ibu hamil membantu mengekalkan kesihatan wanita hamil, termasuk mengekalkan tahap tenaga yang mencukupi, mengekalkan keseimbangan hormon, dan mengurangkan risiko masalah kesihatan seperti tekanan darah tinggi dan diabetes ketika hamil.
4. Meningkatkan Sistem Imun
Kehamilan boleh menjadikan sistem imun menjadi lemah sedikit, jadi penting untuk mendapatkan nutrisi yang mencukupi untuk meningkatkan daya tahan tubuh wanita hamil terhadap jangkitan dan penyakit.
5. Memudahkan Proses Bersalin
Pemakanan yang seimbang dapat menyediakan tubuh ibu hamil untuk proses bersalin dengan memberikan tenaga yang mencukupi serta kekuatan dan ketahanan yang diperlukan.
Berapakah Berat Badan Yang Perlu Saya Tambah?
Semasa mengandung, purata berat badan tambahan seorang ibu adalah kira-kira 11-15kg. Ini biasanya berlaku apabila anda mencecah minggu ke-20. Berikut adalah garis panduan umum yang disediakan oleh pihak berkuasa kesihatan Malaysia:
|
|---|
| Berat Badan Sebelum Hamil |
Indeks Jisim Badan (BMI) |
Penambahan Berat Badan Yang Disyorkan (kg) |
| Kekurangan berat badan |
< 18.5 kg/m2 |
12.5-18.0 |
| Berat badan normal |
18.5-24.9 kg/m2
|
11.5-16.0 |
| Berat badan berlebihan |
25-29.9 kg/m2 |
7.0-11.5 |
| Obesiti |
≥ 30 kg/m2 |
5.0-9.0 |
Kesimpulannya,makanan yang perlu dielakkan ketika hamil memainkan peranan penting dalam menjaga kesihatan ibu dan perkembangan bayi dalam kandungan. Anda perlu lebih peka terhadap pemilihan makanan dan mengutamakan diet yang sihat dan seimbang bagi memastikan kehamilan berjalan lancar serta bayi membesar dengan baik.
Semoga artikel ini bermanfaat.
Peringatan: Anda tidak dibenarkan menyiar artikel ini di mana-mana laman web atau status Facebook yang lain, tanpa pemberian kredit dan pautan yang tepat lagi berfungsi pada artikel asal di laman theAsianparent Malaysia
Di theAsianparent Malaysia, penting bagi kami untuk membekalkan anda maklumat yang betul, penting dan tepat pada masanya. Tetapi ini tidak berfungsi sebagai alternatif untuk nasihat perubatan atau rawatan perubatan. theAsianparent Malaysia tidak bertanggungjawab terhadap mereka yang memilih untuk mengambil ubat berdasarkan maklumat daripada laman web kami. Jika anda mempunyai sebarang keraguan, kami mengesyorkan agar anda berunding dengan doktor anda untuk mendapatkan maklumat yang lebih jelas.
Baca juga: Mangga Muda Untuk Ibu Hamil: Adakah Ia Selamat, Manfaat & Kesan Sampingan
Baca juga: 10 Doa Untuk Kuatkan Janin Dalam Kandungan, Elak Keguguran
Baca juga: Kesan Penggunaan Laptop/ Komputer Ketika Hamil: Risiko, Langkah Keselamatan Dan Tips
Ada isu keibubapaan yang buat anda risau? Jom baca artikel atau tanya dan dapat terus jawapan dalam app theAsianparent kami! Download theAsianparent Community di iOS dan Android sekarang!
